DAX Endeksi ve Değişiklikler
Finans dünyasında oldukça tanınan ve saygın bir yeri olan DAX Endeksi, Alman hisse senetleri piyasası için aslında bir karşılaştırma ölçütü işlevi de görmektedir. 1 Temmuz 1988 yılında, 1.163 puan seviyesi ile hayatımıza katılan Endeks’in kurucusu, bir borsa gazetesinde editörlük görevini yürüten Frank Mella’dır. Almanya’nın en büyük ve en likit 30 şirketinin performanslarını incelemek için oluşturulan Endeks içinde yer alan şirketlerin büyüklüğü, borsaya kota şirketlerin toplam piyasa değerinin kabaca yüzde 80’ine denk gelmektedir ve dolayısıyla da hisse senetleri işlem hacminin büyük kısmını oluşturur. Aşağıdaki listede bundan 30 yıl önce Endeks’te yer alan şirketlere yer verdim ve listede bugüne kadar hiç yerini kaybetmeyen 15 şirket bulunduğunun da altını çizmek isterim.
İşin teknik kısmına gelirsek DAX Endeksi’nin, Deutsche Börse AG’nin tescilli bir ürünü olduğunu belirtmem gerekir. Bu Endeks, hem fiyat hem de performans ölçüsü olarak hesaplanmaktadır. Aradaki fark ise performans kısmında kâr paylarının getirinin üzerine yeniden yatırılması iken fiyat endeksinin hesaplamasında bunların dikkate alınmamasıdır. Bu Endeks kapsamındaki hisseler “Blue Chips” ya da üst tabakayı oluşturan, güçlü cirolara sahip şirketlerin hisse senetleridir.
DAX Endeksi’ne ek olarak, 1996 yılında başlatılan MDAX yine geleneksel sektörlerde faaliyet gösteren, ancak piyasa değeri ve işlem hacmi bakımından DAX Endeksi’ne dâhil şirketlerin gerisinde kalan şirketlerden oluşmaktadır. Bir nevi “Mid Caps” şeklinde niteleyebileceğimiz bu şirketler piramidin orta kesimini meydana getirirler. Benzer şekilde 1999 yılında “Small Cap”, yani daha düşük sermaye yapısına sahip şirketlerin bir araya toplandığı SDAX Endeksi işleme açılmıştır. 2003 yılında ise TechDAX adı ile teknoloji odaklı şirketlerin listelendiği bir endeks daha oluşturulmuştur.
TechDAX hariç diğer endekslerde yer alan şirketleri birlikte gösterdiğim liste ise aşağıdadır. Son olarak benim uzun vadeli portföyümde yer verdiğim, ancak SDAX kapsamında sınıflandırılmayan “Small Caps” şirketlerin de bulunduğunu belirterek karışıklığı önlemekte fayda var.
1988 yılında işleme açıldığından beri Endeks 10 kat değer artışı göstermiştir. O yıl zirvede giriş yapan yatırımcılar dahi yıllık ortalama yüzde 7,5 getiri elde etmişlerdir. Bu hesaplama ile 1988’de yatırılan €1.000 değerindeki tutar 2018 yılında €8.755 olmuştur. Ancak yaşanan son Wirecard (WDI) skandalı büyük tartışmalara yol açmış, başta denetim konuları olmak üzere yapılması planlanan değişiklikler Endeks’in de ilk defa yeniden yapılandırılmasını gündeme getirmiştir.
Ekonomi ve parasal konlarda önemli bir dergi olan Euro dergisinin Kasım 2020 sayısında yer alan haberde DAX Endeksi’ne dâhil olan şirketlerin sayısının 30’dan 40’a yükseltileceği ve bu 10 şirketin MDAX kapsamındaki şirketlerden olacağı belirtiliyordu. 60 şirketten oluşan MDAX’a ise şu aşamada bir geçiş düşünülmüyor. DAX Endeksi’ne geçebilmek için koşulların sıkılaştırılacağı ve Wirecard örneğinde olduğu gibi bilanço sonuçlarını yasal tarih bitiminde açıklayamayan şirketlerin Endeks’ten çıkarılabileceği de haberler arasında. Çeyrekler ve yıllık bazda bilançolar konusunda izlemeler daha katı takip edilecek Bir diğer engel ise sadece kârlı çalışan şirketlerin DAX Endeksine yükselebilmesi yönünde. Bu sefer işleri daha sıkı kontrol etmek isteyen yönetim yukarıda sayılan kriterlere ek olarak denetim komitesi ve etik standartlar da gündemdeydi.
24 Kasım tarihinde duyurulan standartlar ise beklentilere uygun şekilde şöyle olmuştur:
*
*
*
Eylül 2021 tarihi itibarıyla DAX Endeksi’ne 10 şirket daha eklenerek 40 şirket ile devam edilecek. Bu şirketler MDAX grubundan seçilecek ve MDAX’a yeni ekleme yapılmayacak.
Aralık 2020 sonrasında tüm DAX Vadeli adayları son iki mali yılda pozitif bir FAVÖK göstermiş olmalı.
Mart 2021’den itibaren DAX Endeksi kapsamındaki şirketlerin tamamı denetimden geçmiş yıllık mali raporlar ve çeyreklik açıklamalar sunmak zorunda olacaktır. 30 günlük uyarı süresi sonunda gerekli süreci tamamlayamayan şirketler derhal Endeks’ten çıkarılacaktır.
Kural ihlallerine karşı daha hızlı hareket edebilmek için yeni listelemeye geçilecektir.
Mart 2021 tarihinde başlayacak şekilde denetim kurulunda yer alacak şekilde bir iç denetim kurulu oluşturulacaktır.
2021’den sonra olacak şekilde yılda iki kere gözden geçirme yapılacaktır. Normalde bu işlem sadece Eylül ayında yapılıyordu.
Endeks içinde işlem görmek için ileriki yıllarda piyasa değeri ve işlem hacmi yerine sadece piyasa değeri dikkate alınacaktır. Bu da Eylül 2021 sonrası geçerli olacaktır.
Wirecard skandalı ve iflas durumu nedeniyle 13 Ağustos 2020 tarihinde tüm endekslerden çıkarılması yönünde karar alınmıştı. Bunun ardından WDI şirketinin yerine Ağustos ayının sonunda doğru yapılan ilanda, Delivery Hero şirketi dâhil edilmişti. Henüz 3 yıl önce halka arz edilen ve hiç kâr etmemiş bir şirketin Endekse alınması ise ayrı bir tartışma konusu oldu.
Doğal olarak DAX Endeksine yükselecek 10 şirket için herkesin bir tahmini ve beklentisi olacaktır. Ben portföyümdeki hisse senetlerini her çeyreğin bitimini izleyen hafta açıklıyorum ve portföyümde bu anlamda son çeyrekte ilavelerim oldu. Bazı şirketlerin bu değişim sayesinde DAX’a yükselmesini beklerken bazıları için içsel değer beklentilerim alım kararı için gerekçeydi.
Bunun dışında işi biraz eğlenceli hâle getirmek ve tarihe bir not düşmek için DAX Endeksine katılmasını beklediğim 10 şirketi yukarıdaki listede sundum. Ancak bunun tamamen bir tahmin olduğunu, yatırımlarınız için bir anlam taşımaması gerektiğini önemle belirtirim. Geçecek sürede birçok değişiklik olabilir ve hesaplama detayları listeyi ciddi anlamda şekillendirebilir.
Kazançlı yatırımlar dilerim.
Ergun UNUTMAZ, 27.11.2020