Travels with Epicurus
“I’m home in our small wooden house in Western Massachusetts, sitting at my study’s desk, with my Hydra notebooks in front of me. Across the hallway, my wife, Freke is working on an article for a Dutch magazine. My dog, Snookers, snoozes at my feet.”
— D. Klein, Travels with Epicures, On a mindful old age.
That paragraf was from the last chapter of the book, which was written in 2014. Travels with Epicurus was a good read and in this article I will try to highlight some ideas and share my notes with you. First of all, the cover of a book should give the reader a glimpse of the content. In this regard Epicurus is a strong name to start. In the philosophical front, this ancient Greek thinker is the founder of Epicurean School, which was very influential. Although the concept of “pleasure” and his “Garden” was open to endless debates, gossips and misunderstandings this book does not dwell on these subjects. As the title suggests it is just a travel with him. Epicurus was born on the Greek Island Samos and the background picture prepare readers for the story.
And the subtitle is “Meditations from a Greek Island on the Pleasures of Old Age.” One can frankly question what pleasures do you mean at an old old age and that wouldn’t be awkward. But as we keep on reading we realize how important to do things just for the sake of it and it is abundant at old ages. In this vein, I find the title, subtitle and the cover picture very aptly chosen. This book is on the pleasures of old age and it is a tribute to; getting old, it’s authenticity and how to live this period of life without fear.
Let me quote the author’s words to explain the idea:
“Dr. Nacht earnestly informed me that due to normal, age-appropriate atrophy of my jawbone, a row of my lower teeth needed to be removed and replaced with implants.”
“I have deep-seated qualms about going directly from a protracted prime of life to old old age — the now-attenuated period of senility and extreme infirmity that precedes death.”
“The problem is that I am not entirely sure what an authentic old age is or how it should be lived. But I do have some hunches, and it is with them that I need to begin.”
This 164 pages book consist of 7 chapters and it is written in a fluent way. Observations on the old peoples’, who sit at The Table at Dimitri’s Taverna, are very authentic. Their conversations, problems, mundane talks and the tempo of a life from their perspective are striking. Choosing a Greek island was also a perfect scene for such a story. Firstly, the philosophy had thousands years old roots here and secondly, the rhythm of life here is extremely different than at New York or any other metropoles. Actually this discrepancy is emphasised with gags and notes throughout the book. Easy to read, difficult to digest the realities highlighted.
And if we follow the Epicurean teachings in this story from the peace of mind and body to companionship let me quote some sentences from the book:
“Yet when Epicurus writes, ‘We must free ourselves from the prison of everyday affairs and politics.’ he has more on his mind than just freeing ourselves from the endless acquisition of unnecessary stuff.“
“One of Epicurus’s basic tenets: ‘It is impossible to live wisely and well and justly without living a pleasant life.’
“Companionship was at the top of Epicurus’s list of life’s pleasures.”
“Some Athenians saw Epicurus and his ideas as a threat to social stability. Self-interest could dissolve the glue they believed held the republic together: altruism.”
“Death is nothing to us, since when we are, death has not come, and when death has come, we are not. The absence of life is not evil; death is no more alarming than the nothingness before birth.”
“Epicurus was convinced that mental pleasures surpass physical pleasures.”
My takeaways for Epicurean understanding go on, but I guess you got the idea. If you are interested in philosophy this might not be the right book for you to grasp Epicurean teaching, but if you like the questioning, reading in general and thinking about the old age period this work of Daniel Klein would fill a gap. Previously, we have also read at our reading club, Amor Legendi, other enriching books. If you would like to check my comments and notes please click on the links.
William B. IRVINE – Güzel Yaşam Kılavuzu
Francis M. CORNFORD – Before and After SOCRATES
I wish you all a good read, and happy, healthy, long lives.
Ergun UNUTMAZ, 08.02.2023
Daniel Klein, Oneworld Publications, London, UK, 2022.
Türkçe Yorum:
“Amor Legendi” okuma kulübünün seçtiği üçüncü kitap Daniel Klein’in “Filozofun Mutluluk Seyahatnamesi” adıyla Türkçe olarak da okuyucuya sunulan; felsefe ve yaşam üzerine güzel bir çalışmaydı. Aylak Kitap tarafından ve Algan Sezgintüredi çevirisiyle mevcut olan bu kitabı İngilizce versiyonu üzerinden okuyarak görüşlerimi yukarıda aktardım. Burada da o ifadelerin çevirisi yerine kısa bir tanıtım yapacağım.
Öncelikle çevirinin akıcı, dilinin samimi ve kitabın sürükleyici olduğunu söyleyebilirim. Ancak aslına sadık, yazarın düşüncelerini çevirmenin yorumuna tercih edenler için maalesef sıkıntılar var. Benim için kitap seçme ve değerlendirme çalışması zaten içerikten önce kapak tasarımıyla başlıyor. Bu anlamda da İngilizce versiyonda bulduğum başarılı çalışma ve okuyucu takdiri hissini Tükçe versiyon için yaşayamadım. Öncelikle ana başlıktaki “Epikuros” isminin kullanılmasından imtina edilmesini düşündürücü buldum. Sonradan alt başlıkta geçen “Epikuros’la Felsefi Yolculuklar” ifadesi bu endişemin yersiz olduğunu gösterse de bu kez çeviride yorum sularına girdiğimiz için keyfim kaçtı.
Yaşlılığa ilişkin haz, memnuniyet ve Yunan adası gibi ifadelerinin yerine felsefi yolculuklar ifadesinin seçimi yaşama ilişkin bir kitap yerine Epikuros felsefesine ilişkin kapsamlı bir içerik varmış düşüncesine yol açıyor. Tabi böyle hareket edince de içerikle kapak tasarımı uyumsuz kalıyor. Çeviri konusunda da bazı kelimelerin özellikle çeviride kullanılmaması ve diğer kelimelerin yanlış ya da hatalı sunulması ayrı bir sorun. Bunun yanında bazı cümleler hiç çevrilmediği gibi bazı yerler de çeviriden ziyade özet şeklinde aktarılmış. Hatta aynı İngilizce cümle kitapta farklı ifadelerle geçiyor. Bunları tek tek burada sayacak değilim tabi, ama dileyenler iki metni alıp sayfa sayfa karşılaştırmayı deneyebilir.
Kitabın yazarı Daniel Martin Klein 1939 yılında Wilmington, Delaware ABD’de doğmuştur. Harvard mezunu olan Klein burada felsefe üzerine lisansını tamamladıktan sonra kısa bir süre için televizyonda komedi kariyeri sürdürmüştür. Ardından da yazarlığa yönelerek hem kurgu hem de araştırma-inceleme alanlarında eserler kaleme almıştır. New York Times ve Londra “En Çok Satanlar” kategorilerinde kitapları vardır. Elimizdeki bu çalışma da oldukça tanınan, başarılı ve farklı dillere çevrilmiş bir kitaptır.
Yunan adası Hydra’da, Dimitri’nin Tavernası’nda başlayan anlatıda, yazarın 73 yaşında olduğunu ve bu adaya daha önce gençlik yıllarında da gelmiş olduğunu anlıyoruz. Ancak bu gelişinde tatil ve eğlenceden ziyade kişisel bir anlam arayışı söz konusudur.
Yaşlılık!
Hayatın bu aşamasını en tatmin edici biçimde yaşamak için gereken nedir acaba?
Hayatın baharından ihtiyarlığa geçişin ve yaklaşan ölümün endişesi altında yaşlılık nasıl karşılanmalıdır?”
Antik Yunan düşüncesi, felsefenin kökleri ve büyük şehirde yaşamın koşturmasıyla ada hayatının yavaş ve rahat ritmi, zamanın göreceliliği göz önüne alındığında anlatılan konuya oldukça uygun seçilmiş bir mekân okuyucuda da benzer hislerin çağrışımına katkı sağlıyor. Bu adadaki yaşlı insanların yaşamlarından memnun hâli şimdiye kadar çarpıcı bir iz bıraktığı için belki yanıt bu kişilerin hikâyelerindedir. Yine de işi şansa bırakmak istemeyen yazar yanında birçok felsefe kitabı da getirmiştir. Epikuros felsefesinden Heideger’in varoluşsal açılımına çok sayıda kaynaktan alıntıya da kitapta yer verilmesini değerli buldum. Böylece bir fikri dayatma yerine okuyucunun sorunlara kendince geliştirebileceği çözümler için de bir yol gösteriliyor. Okuyucunun bu iki bakış açısını birleştirerek kendince bir yanıt bulacağına eminim.
Epikuros felsefesi üzerine yorum yapacak kadar yetkin değilim elbette, ancak okuduklarımdan anladığım ve gördüğüm kadarıyla ortada önemli bir haksızlık da var. Acının yokluğunu mutluluk sayan bir anlayışa zevk, sefa içinde yüzme etiketinin yapıştırılması mesela bunlardan biri. Siyasetten ve gündelik işlerin getireceği stres, tartışma ve açıklamalardan uzak kalmak için oluşturulan “Bahçe” ve burada yaşanan ya da yaşandığı öne sürülen ilişkiler yumağıysa bir diğeri. O dönemden günümüze ulaşan belgelerin yetersizliği de bu sorunu ve spekülasyonları doğal olarak besliyor. Ancak bu kitap bu tür tartışmalara yanıt bulacağınız bir kaynak değil. Onu peşinen söylemekte fayda var. Yine de kitaptan bazı notlarımı aktarayım:
Epikurosçular siyasi süreçlere çok az ilgi duyuyorlar, siyasetle neredeyse hiç ilgilenmiyorlardı. Hatta gerçekten de tatmin edici bir hayatın keyfini çıkarmak için kişinin, kamusal alandan tamamıyla geri çekilmesi gerektiğine inanıyorlardı. Eğer herkes kendi mutluluğunu arayacak şekilde, dilediği gibi yaşama ve başkalarının da dilediği gibi yaşamasına izin verme politikasını basitçe uygularsa toplum da son derece iyi bir şekilde işleyecektir.
Epikuros, zihinsel hazların fiziksel hazlara üstün geldiğine ikna olmuştu.
Epikuros’un ‘Yaşamın Zevkleri” listesinde, dostluk en başta gelmektedir.
Epikurosçu felsefenin taraftarı ya da savunucusu değilim, ancak bilerek ya da hatalı bir şekilde yapılan kelime tercihlerinin bazı düşünceleri şekillendirdiği de ortada. Mesela kitabın İngilizce baskısında “epicurean” şeklinde geçen kelimenin, Türkçe çeviride “duyumsal zevklere düşkün bir zevkperest” olarak ifade edilmesi buna bir örnek.
Oysa bu kelime Cambridge sözlüğünde: “yüksek nitelikteki (kalitedeki) yiyecek ve içeceklerden keyif almak” şeklinde açıklanmaktadır. Bu gibi ifadeleri çeviri üzerinden okuduğunuzda belki fark etmeyebilirsiniz, ancak aklınızın bir köşesinde bunlar etiketler olarak kalır. O yüzden açık bir zihinle okumakta fayda var.
Amor Legendi okuma kulübü kapsamında daha önce okumuş olduğumuz diğer kitaplara ilişkin kişisel görüşlerimi bağlantılar üzerinden okuyabilirsiniz.
William B. IRVINE – Güzel Yaşam Kılavuzu
Francis M. CORNFORD – Before and After SOCRATES
Keyifli okumalar dilerim.
Ergun UNUTMAZ, 08.02.2023