Küresel Finans Krizi

Dr. Mahfi EĞİLMEZ [1]

Makroekonomi ve Finans dallarına ilgi duyan birisi olarak ‘Küresel Finans Krizi’ üzerine Mahfi Hocamızın Aralık 2008 tarihli kitabının ilk basımını okumamdan bu yana aradan 10 yıl geçmiş. Buna rağmen Ekim 2017 tarihli bu on dördüncü baskıyı da yine keyifle bitirdim ve kendimce tekrar notlar aldım. Bu kitabın, finansal krizleri tek tek açıklarken gelişmelerin arka planında yatan gerekçeleri net bir şekilde ortaya koyan, krizlerin yıkıcı etkilerini sayılarla gösteren, yaşanabilecek bir sonraki potansiyel krizin tahminini yapan ve sunulan çözüm önerileri ile artı değer katan bir çalışma olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Sayın Eğilmez’in diğer kitaplarını, geçmişte gazetelerdeki ve günümüzde kendi internet sitesi üzerinden yazılarını takip edenler zaten kendisinin karmaşık konuları ne kadar sade bir şekilde açıkladığını bilirler. O yüzden bu kitabı okurken Albert Einstein’ın “basitçe anlatamıyorsan yeterince anlamamışsındır” sözü hep kulaklarımda çınladı.

Kitap bu yönüyle hem akademik bilgisi olmayan sıradan bir ekonomik aktöre ekonomik sistemleri, finansal krizleri ve bunları önlemede kullanılabilecek araçları gösteriyor hem de belirli bir altyapısı olan ve konuyu derinlemesine incelemek isteyenlere bir referans noktası oluşturuyor. Kitapta öncelikle kapitalizm, piyasa, devlet, küreselleşme ve ekonomik kriz gibi temel kavramlar genel hatlarıyla açıklanmış. Ardından 1929 yılını baz alınarak kapitalizmin yaşadığı krizler ile Türkiye Cumhuriyeti’nin paralel bir zaman akışında, ama özellikle de 1980 dönüşümü sonrasında, yaşadığı ekonomik krizlere yer verilmiş. Son olarak ise kapitalizmin neden kriz yaratan bir sistem olduğu ve bu tür çöküşleri daha ortaya çıkmadan ya da ortaya çıktığında en az hasar verici etki ile nasıl atlatılabileceğine dair oldukça önemli tespitler ve çözüm önerileri ile tamamlanmış. Ayrıca kitabın sonuna da küçük bir ekonomik terimler sözlüğü ilave edilmesi yüzeysel bilgisi olan okuyucular için faydalı bir kılavuz olmuş.

Sayın Eğilmez’in konuyu ele alış şekli gibi kullandığı yazım dili de oldukça sade ve akıcı. Konunun önemli olmasına ve bazen farklı kaynaklardan karşılaştırma yapılma gerekliliği göstermesine rağmen, kitap sürükleyici bir roman gibi birkaç saatte bitirilebilecek bir yapıda tasarlanmış. Tezler ve krizlerin etkileri gerek tablolar gerekse de grafiklerle zenginleştirilerek sunulmuş.

Küresel bir ekonomik durgunluğun beklendiği 2019 yılında ve on yıllık kriz konjonktürünün tamamlandığı; ancak son krizden yeterince derslerin çıkarılmadığı bir ortamda bu çalışmayı bir kere daha okumanızı ve ona göre pozisyon almanızı öneririm.   

Ergun UNUTMAZ, 08.12.2018

[1] Dr. Mahfi EĞİLMEZ, Remzi Kitabevi, On Dördüncü Basım, Ekim 2017, İstanbul.