Sağ ve Sol Beyin
Beynin sağ ve sol yarım kürelerinin diğerine baskınlığı kişilerin yetenekleri ve tutumlarını belirlemede önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Her ne kadar konu bir sayfa yazı ya da sekiz soruluk bir test ile geçiştirilemeyecek kadar derin olsa da konunun özünü yakalamak için Nörolog Dr. Mehmet YAVUZ’un yazısını paylaşmanın faydalı olacağı kanaatindeyim.
“Vücudumuzun patronu olarak nitelendirebileceğimiz, en önemli organımız beyin genel olarak bir bütün olsa da, sağ ve sol yarımküreleri farklı farklı misyonlara sahiptir. Sağ ve sol beyin yarımkürelerinden baskın olan tarafa göre kişinin yetenekleri, mesleği hatta zekâsı bile farklı olur. Sol beyin konuşma ve duygu durum merkezini barındırdığı için sağ beyinden daha önemli görevler üstlenir ve daha baskındır. Sağ beyin özellikle boyut ve hacim değerlendirmelerinde ön plana çıkar, bilgiyi şekil ve hayal gücü ile işlemede önemli görev üstlenir. Sol beyin matematiksel yetenekleri, sağ beyin ise mühendislik yeteneklerini ön plana çıkarır. Dünyada yapılan birçok araştırmanın da gösterdiği üzere sağ ve sol beyin farklı fonksiyonlara sahiptir. Sağ beynin baskın olduğu kişilerde bilgiyi şekil ve hayal gücü ile işleme özelliği gelişmiştir. Yani estetik zeka için sağ beyine ihtiyaç olmaktadır. Mühendislik, mimarlık, yazarlık, müzisyenlik gibi mesleklere sahip kişilerin sağ beyin özellikleri baskın durumdadır. Sağ beyin fonksiyonları iyi olmayan kişilerden iyi şair, besteci, mimar çıkmayabilir.
Lider kişiler beynini global olarak iyi kullanıyor…
Beynin iki yarımküresini birbirine bağlayan ‘corpus callosum’ adlı sinir lifleri yaptığı köprüsel yapı sayesinde bilgi alışverişini sağlıyor. Corpus callosum ne kadar iyi gelişmiş ise insanın bir bütün olarak beyinsel yeteneklerini sergilemesi ve beynini bir bütün olarak global maksimum kullanması o kadar artıyor ve üst düzeye çıkıyor. Eğer corpus callosum iyi gelişmemişse o zaman sağ ve sol beyinden hangisi baskın ise kişi o özellikleri ön plana çıkararak hayatını sürdürür. Toplumda lider kişilerin, beynini global olarak iyi kullanmayı beceren kişiler olduğunu söyleyebiliriz. Bu kişilerde beyin ve vücut ilişkileri çapraz yürür.
Sağ ve sol el kullanımı ile hangi beynin daha baskın olduğu arasında önemli bir ilişki vardır. Günlük hayatta sol elini kullanan kişilerin sağ beyinleri baskın durumdadır. Eğer kişi sağ elini kullanıyorsa o zaman da sol beyin baskındır. Kişilerde hangi beynin daha belirleyici olduğunu gösteren testler vardır ve işte size herkesin yapabileceği, basit bir test örneği.
|
1- Okuldayken hangi dersleri daha çok severdiniz? a) Türkçe, resim, sosyal vb. a) Tek başına yapılan sporları. a) Çoğunlukla hatırlarım. 4- Ellerinizi ve mimiklerinizi konuşurken ne sıklıkta kullanırsınız? a) Çok kullanırım. 5- İki elinizin parmaklarını birbirine geçirerek kapatın. Hangi elinizin başparmağı üstte kalıyor? a) Sağ. 6- Şu an saatin kaç olduğunu tahmin edin, şimdi saate bakın, yanılma payınız ne kadar? a) On dakikadan fazla. a) İnsanların yüzlerini. 8- İki gözünü açık tutarak elinizdeki kalemi, bir cam kenarı veya kapı kenarı ile hizalayın. Önce sol gözünüzü, sonra sağ gözünüzü kapatın. Hangi gözünüzü kapatınca kalem daha az oynuyor? a) Sağ gözümü kapatınca. |
Değerlendirme
‘A’ların sayısı fazla ise, SAĞ beyniniz daha gelişmiştir. Ben SAĞ beyinli biriyim, çünkü:
Hayal ederim, sanatı severim, sanatsal becerilerimle şaşırtırım,
Hissederim, iyi şiir ve roman yazabilirim,
Koku ve tat gibi duyularım gelişmiştir,
Sezgilerimi kullanırım ve içgüdülerim kuvvetlidir,
Yeni şeyler üretirim,
Subjektifim,
Boyutları iyi algılarım,
Bir bütün olarak görürüm,
Duygularımla hareket ederim.
‘B’lerin sayısı fazla ise, SOL beyniniz daha gelişmiştir. Ben SOL beyinli biriyim, çünkü:
Mantık yürütürüm,
Sınıflandırma ve tasnife önem veririm,
Analitik düşünmeye çalışırım,
Matematiksel işlemlerden sıkılmam,
Dili iyi kullanırım ve ikna kabiliyetim iyidir,
Bütünü değil parçayı görürüm,
Sistemli ve disiplinli çalışırım,
Objektif davranırım.”
Ergun UNUTMAZ, 24/04/2013