Steve Jobs
Walter ISAACSON
Aspen Enstitüsünün CEO’su olan Walter Isaacson CNN’de başkanlık ve Time dergisinde sorumlu yazı işleri müdürlüğü yapmıştır. Einstein, Benjamin Franklin ve Henry Kissinger biyografilerinin yazarıdır.
Steve Jobs ile tanışıklığı 1984 yılına dayansa da biyografi yazımı fikri 2004 yılının başında Jobs’ın kendisini araması ile gündeme gelmiş olup yazım planının proje hâline dönüşmesi ise 2009 yılbaşıdır. Bu proje, kendisi ile 40 civarında resmî röportaj, uzun yürüyüşler, telefon görüşmeleri, belgeler ile diğer kişiler ve kaynakların aktarımlarına dayanarak hazırlanan bir biyografi olarak sonlanmıştır.
Isaacson giriş yazısında şöyle bir tespitte bulunmaktadır: “Bu kitap kusursuzluk tutkusu ve azmi sayesinde altı endüstride: kişisel bilgisayarlarda, animasyon filmlerde, müzikte, telefonlarda, tablet bilgisayarlarda ve dijital yayıncılıkta çığır açan yaratıcı bir girişimcinin inişli-çıkışlı hayatıyla ve sarsıcı bir şekilde güçlü karakteriyle ilgilidir. Listeye yedinci bir endüstri eklenebilir: Jobs’ın tam olarak çığır açmasa da yenilik getirdiği perakende satış mağazaları.”
Kitap, Jobs’ın “Çocukluk” hikayesi ile başlayıp “Miras” bölümü ile son buluyor ve kurguda Jobs’ın hayatının (dolayısı ile de gündelik hayatımızda sorgulamadan kullandığımız ve onlar olmadan yapamaz olduğumuzu düşündüğümüz ürünlerin) dönüm noktaları ayrı ayrı bölümlerle çok güzel yakalanmış. Bu çizgileri görmek için oldukça fazla belge incelendiği ve sayısız görüşme yapıldığı anlaşılıyor. Diğer taraftan, biyografi yazmakta (ya da en azından okurun bakış açısından ele alırsak bir biyografinin inandırıcılığı konusunda) karşılaşılan en önemli sorun, kanımca nesnelliği sağlamakta yaşanıyor. Somut bir olayın – farklı kişilerin bakış açısından değerlendirilerek – olası en doğru biçimine ulaşılması ise eserin başarısına katkı sağlayan temel bir unsuru oluşturuyor zaten. Eserin dili akıcı ve olaylar zinciri başarı ile aktarılmış. Jobs’ın hayatında etkisi olan kişiler de okuyucu gereksiz detaya boğmadan, ancak yeterince bilgilendirecek şekilde eserde yer bulmuş. Bu nedenlerle de Isaacson’un kaleme aldığı Jobs biyografisini beğendiğimi belirtmek isterim.
Ama hepsinden önemlisi, bence Steve Jobs’ın hayattayken yaptıklarından iyi ya da kötü alınabilecek birçok ders ve aktarılacak hikâyeler olduğudur. Herkes kendince çeşitli notlar alacaktır elbette ama Jobs’ın yaratıcılık, mükemmeliyetçilik anlayışı ve hırsı Apple, Next ve Pixar ürünlerinde bariz bir şekilde görülmektedir. Tasarımda sadeliği, teknolojinin uygulanması ve geliştirilmesinde işlevsellik ve etkinlikle buluşturmak muazzam bir disiplin, bir karşı kültür anlayışı, farklı bir düşünce ve etkili bir gerçekliği çarpıtma sahası becerisi gerektirmektedir. Tüm bunlar ve daha fazlası Steve Jobs ve ekibinde fazlasıyla mevcuttu. Doğru zamanda doğru yerde olmak kavramı, kitabın birçok noktasında aklınızdan geçecek, belki de sizin fikirlerinize onun yaşam hikâyesi ilham katabilecektir.
Ergun UNUTMAZ, 16/08/2013
Steve JOBS, Domingo, Bkz Yayıncılık, İkinci Baskı, Kasım 2011, İstanbul.