Altın Ons Fiyatı
Altın ons fiyatı nasıl hesaplanır?
Bu soru genelde kafa karıştırıcı hesaplarla anlatılsa da en basit şekliye anlatım şöyledir:
1 ons 31.1034768 gram altına tekabül eder. Dolar üzerinden işlem görür. Altının ons fiyatı değişkenlik göstereceği için hesap yaparken anlık değer dikkate alınır. Genel olarak ise iki adet anlık fiyat gerekir; biri altın ons fiyatı diğeri ise o günkü dolar kuru. Hesap ise şöyle yapılır:
- O anki ons değeri 31,10′a bölünür,
- Çıkan rakam o anki dolar kuru ile çarpılır ve böylece 24 ayar gram altının fiyatına ulaşılır.
Bu teorik durumu, 28/12/2012 tarihi verileri ile uygulamaya dönüştürelim.
Altın ons fiyatı = 1.661,25 (USD)
USD kuru = 1,7872 (TRY)
24 ayar gram altın fiyatı = (1.661,25/31,10) x (1,7872) = 53,42 x 1,7872 = 95,47
Altında “ayar” ne anlama gelir?
Mücevhercilikte ve altın para basımında kullanılan altın alaşımlarının ayarları ülkeden ülkeye değişmektedir. Türkiye’de iç piyasaya sürülen mücevherler 22, 18 ve 14 ayarlık altın alaşımlarından yapılır. Ayar, bir gram alaşımda bulunan altın miktarıyla belirlenir. 24 ayar altın, arı ya da bir başka deyişle saf altındır ve 1.000 milyemdir (miligramdır). 18 ayar içindeki has altın 750 milyem, 14 ayar içindeki has altın ise 585 milyemdir.
Hangi altın kaç ayar ve kaç gramdır?
Çeyrek altının sıkça kullanılan diğer bir adı da “küçük altın”dır. 22 ayar 1,75 gramdır. Saf altın olarak karşılığı 1,605 gramdır. Yarım altın 22 ayar 3,50 gramdır. Saf altın olarak karşılığı 3,21 gramdır. Tam yani diğer bir adıyla “ziynet altın” ise 22 ayar 7,00 gramdır. Saf altın olarak karşılığı 6,42 gramdır. Ata Cumhuriyet altını 22 ayar 7,20 gramdır. Saf altın olarak karşılığı 6,60 gramdır. Aşağıdaki tablo bu bilgileri özetlemektedir.
Tablo 1: Altın türleri ve değerler
Tür |
Ayar |
Gram |
Saf altın karşılığı |
Çeyrek |
22 |
1,75 |
1,605 |
Yarım |
22 |
3,50 |
3,210 |
Tam |
22 |
7,00 |
6,420 |
Ata Cumhuriyet |
22 |
7,20 |
6,600 |
O halde şimdi asıl sorunuz olan “Tamam ons olayını, ayar türlerini anladık ama çeyrek altının fiyatına buradan nasıl ulaşacağız?” sorusuna cevap vereyim.
Öncelikle yukarıda tabloda verilen doğru orantı formülü ile has altın karşılığına nasıl ulaştığımızı açıklayalım:
(22 x 1,75) = (24 x Saf altın karşılığı)
Saf altın karşılığı = 1,604 gram
Bu ilave bilginin ardından çeyrek altın fiyatını hesaplamak için; yukarıda ons ve kur ile ulaştığımız 95,47’lik 24 ayar gram altın fiyatını çeyrek altın için 1,604 gram ile çarpmamız gerekir.
(95,47 x 1,604) = 153,15 TRY
Çeyrek altın fiyatı = 153,15 TRY olarak bulunur.
İkinci önemli soru ise “çeyrek altın fiyatı 2013’de ne olur?”. Bu soruya cevap vermek biraz daha karışık ancak benim yorumum şöyle:
- Altının ons fiyatı için teknik analiz yürütüldüğünde 1.800,00 USD’deki direnci kırmasını beklemiyorum. Küçük yatırımcıların ise bu seviyeden satış şansı olmayacağı için 1.750,00 – 1.775,00 bandı satış için iyi bir nokta.
- USD tahmini yapmak ise, serbest kur rejiminde eskisi kadar kolay değil. Enflasyon, artı uluslararası faiz oranları farkı ve siyasi-ekonomik göreceli beklentilerin katılmasıyla zaman içinde seviye tahmini yapılabilir. Benim 2013 ilk yarısındaki TRY/USD tahminim 1,7500 – 1,9000 bandının (her ne kadar geniş bir aralık olsa da) ortalaması olan 1,825.
- O halde 24 ayar gram altın fiyatı beklentim: 103,43 TRY’ye denk geliyor.
- Buradan da çeyrek altın fiyatının 2013 Temmuz’a kadar en yüksek 181,00 TRY’yi görüp aşağı döneceğini düşünüyorum.
Kazançlı yatırımlar dileğiyle.
Ergun UNUTMAZ
Ekonomist