Economy,  Stock Analysis,  Various

Hisse Analiz | MAVI

Mavi Giyim Sanayi ve Ticaret A. Ş. | 2024.10

İstatistikler, fiyat hareketleri ve getiri performansı üzerinden şirketleri incelediğim hisse analiz yazılarının ilki Şişecam içindi. İçeriği ve görsel öğeleri biraz daha geliştirdiğim python uygulamalı analizler Mavi Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile devam ediyor.

Temel analiz ve değerleme çalışmaları yapmadan sadece fiyat verisi üzerinden bir hissenin ederinde ya da ederinden ucuz/pahalı olduğunu söylemek anlamlı değildir. Çünkü daha en başta, geçmiş performans gelecek için garanti oluşturmaz. Yani geçmişte fiyatın destek/direnç bulduğu noktaların bugünkü koşullarda da çalışacağını bekleyebilirsiniz, ama yatırım ya da alım satım işlemi yaparken bunlara güvenemezsiniz. Ayrıca geçmişin koşullarıyla bugünün şartları farklı olduğundan böylesi bir beklentinin içsel sorunları da vardır.

Diğer taraftan da piyasaların etkinlik seviyesi ve spekülatif niteliği çerçevesinde fiyatlamaların hatalı olabileceği şeklindeki bir gerçek de göz ardı edilemez. Ayrışmaları zamanında tespit edebilmek fark yaratabileceğinden, bu çalışmaların faydalı olduğunu düşünüyorum. Tabi bu hataların ne kadar zaman içinde düzeltileceği de ayrı bir meseledir ve iyi bir risk yönetimi gerektirir.

1. Zaman Dilimi, Fiyat Hareketleri ve Beta

Bu çalışmada; 2024 yılının ilk işlem günü olan 2 Ocak tarihli açılıştan 18 Ekim 2024 tarihli son kapanışa kadar olan sürede MAVI hisseleri için günlük fiyat verilerini kullandım. Veri kaynaklarım ücretli abonelik hizmeti kapsamında Gurufocus, TradingView ve Yahoo Finance siteleridir.

Görsel 1’de, tatil günleri ve hafta sonlarının takvimden temizlendiği, kapanış fiyatlarının seyri yer almaktadır. MAVI için fiyatları sol eksende, BIST100 için fiyat hareketleriniyse sağ eksende gösterdim. Renklendirmeyi de MAVI için mavi, BIST100 için siyah şeklinde kullandım. Mayıs sonlarındaki zirve sonrası satışlar her ikisi için de karşılanarak yeni zirvelere gidilmiş olsa da Temmuz sonrası durum farklıdır. Sert ve sürekli satışlarla Endekste zirveden düşüş yüzde 22 seviyesini geçerken MAVI için zirveden yaşanan geri çekilme yüzde 44’e yaklaşmıştır.

Görsel 1: Günlük kapanış fiyatları (P: D, C)


Değerleme eğitimi çerçevesinde detaylı bir şekilde ve örneklerle aktarmış olduğum beta konusuna burada ayrıca yer açmak gerektiğini düşünüyorum. 1 Ocak 2018’den 31 Aralık 2023 tarihine kadar olan dönemi incelediğimde MAVI için beta katsayısı 0,97 şeklinde, 1,00’e yakındı. Yani hissenin piyasayla aynı yönde ve yaklaşık aynı oranda hareket etmesi beklenirdi. Şişecam kadar büyük ağırlığa sahip olmasa da portföyümde bulunan bu şirketi beğendiğim için ve Endeksteki normal bir düzeltme sonrası piyasadaki yükseliş beklentimle uygun olarak yükselmeye devam edeceğini varsaydığımdan pozisyonlarımı da azaltmamıştım. Ancak beta katsayısının zaman dilimine göre değişim hususu burada ilginç olmaya başlıyor.

Görsel 2’de inceleme dönemi kapsamındaki periyot için tekrar beta hesapladım ve 0,97’den 0,80 seviyesine bir gerileme olduğunu tespit ettim. Hatta Temmuz sonrası dönemi dikkate alırsak 0,70 gibi bir değere yakınsama var. Bu da hissenin piyasa ile aynı yönde, ancak daha düşük bir güçte hareket anlamına gelmektedir. Başka bir deyişle, getiri oynaklığı azalmaktadır. Bu varsayım, analiz sonrası işlem yaparken kararımda etkili olmuştur. Ancak bunu yukarda değindiğim zirveden geri çekilme yüzde kayıplarıyla karıştırmamak gerekir. Çünkü zirveye gelmeden önce MAVI’nin Endeksin üzerinde performansı aşağıda değineceğim şekilde zaten pozitif bir ayrışmaydı ve getiri oynaklığı daha yüksekti.

Görsel 2: Beta Katsayısı

Görsel 3’teyse beta katsayısının farklı yöntemlerle hesaplanabileceğini gösterdim. En kolayı ve yaygın olanı hazır beta kullanımıdır ki bununla kastedilen internet sitelerinde, araştırma raporlarında sunulan betalardır. Ancak burada inceleme dönemini, analiz yapanın varsayımlarını ve kullandığı yöntemi bilemediğimiz için kişisel olarak bunları kullanmıyorum. Bu yılın başından 18 Ekim tarihine kadar olan dönemdeki kapanış fiyatları üzerinden günlük getirileri hesaplamaksa iyi bir başlangıçtır. Matematik ve geometri sevenler eğim üzerinden, ekonometri sevenler ise regresyon analizi ile beta katsayısını hesaplayabilirler. Diğer bir yöntemse iki değişkenin kovaryansını piyasa varyansına bölmek şeklinde olan temel istatistik aracıdır. Değerleme için ayrıca bir hesap gerekir ki bu yazı bunun yeri değildir.

Görsel 3: Beta Katsayısı Hesaplama Yöntemleri

2. İstatistikler ve Detaylar

Veri setine dönersek, söz konusu zaman aralığında 198 gözlem bulunmakta olup görülen en düşük fiyat 55,95 TRY ve en yüksek fiyat 137,00 TRY şeklindedir. Kapanış fiyatlarına göre ortalama değer 90,53 TRY olup standart sapma 19,40 olarak hesaplanmıştır. Son kapanış fiyatı 18 Ekim’de 77,50 TRY’dir ve bu değer, aynı zamanda 15 Ekim tarihli (76,85 TRY) en düşük fiyatın görüldüğü haftaya aittir. Görsel 4’te fiyatlar ve günlük getiriler açısından hesaplattığım veri istatistiklerini detaylandırdım.

Görsel 4: Veri İstatistikleri – Tablo


Diğer başlıklar için de verileri kısaca yorumlayayım. Görsel 5’te veri istatistiklerini farklı grafiklerle sundum. En solda saçılım grafiği tüm verilerin soldaki fiyat aralığına göre yığılmaları ve yoğunluğu göstermektedir. Ortadaki mum grafik ise kapanış fiyatlarına göre; en yüksek, en düşük ve ortanca fiyat yanında çeyreklik aralıkların sınırlarını göstermektedir. En sağda ise gün içi en düşük, en yüksek fiyatları ve ortalama, ortanca değerlerini ekledim. Uzun sözün kısası yıla başladığımız yere göre getirimiz pozitif olsa da Temmuz ayındaki zirveden yüzde 44 düşüş ile gelinen nokta ortalama değerin oldukça altındadır. Bunun standart sapmaya göre durumuna ise sonuç kısmında değineceğim.

Görsel 5: Veri İstatistikleri – Mum Görünüm


MAVI hisse senetleri için yıl başından bugüne ortalama işlem hacmi 3.815.323 lot şeklindedir. İşlem hacmi açısından Görsel 6’da, Ocak ve Mart aylarında sıçramalar dikkat çekmektedir. İnceleme döneminin en yüksek işlem hacmi 17.821.614 lot şeklindedir. Bunlar fiyatın güçlü bir şeklide yükseldiği dönemlerdir. Benzer şekilde düşüşte de işlem hacmi Eylül ayında yükselmiştir. Bu hafta pozitif yönde ve yüksek işlem hacimleri görmek de beta dışında kademeli alımlara başlamamda etkili olan bir diğer unsurdur.

Görsel 6: Günlük İşlem Hacmi (Milyon lot)

3. Getiri ve Performans


Getiriler bakımındansa ilk söylenebilecek şey; gün içi en yüksek düşüşün eksi yüzde 6,85 olduğudur. Şişecam için de benzer bir düşüş görmüştük. Madalyonun diğer yüzündeyse günlük en büyük artış yüzde 9,55 şeklinde kaydedilmiştir. Günlük ortalama getiriyse yüzde 0,17 şeklindedir. Kapanış fiyatları baz alınarak hesaplanan günlük getiriler Görsel 7’dedir.

Görsel 7: Günlük Getiriler (%)

Burada kırılımı merak ettim ve Getiri Detay incelemesinde bir adım daha ileri gitmeye ihtiyaç duydum. Kendi belirlediğim ve bu analizlerde standart olarak uyguladığım getiri aralıklarıyla değişimleri sınıflandırmaya tabi tuttum. Sınıf aralıklarını, ayı ve boğa piyasalarının hangi yüzdelerde ayrıldığına ilgi duyanlar bir önceki yazıya başvurabilirler. Biz MAVI için günlük fiyat değişimi detaylarını inceleyelim.

Görsel 8’in sol tarafındaki sütunlar kategorilere göre gün sayılarını göstermektedir. 198 günün 44’ünde fiyatlar yukarı yönde ve düşük bir artış oranıyla yükselmiştir. Bunu neredeyse aynı sayıda ve aralıkta düşüşler izlemektedir. Büyük düşüşler (37 gün), büyük artışlardan (29 gün) biraz daha ağır basarken her iki yönde de önemsiz değişiklikler 32 gün boyunca gözlemlenmektedir. İnceleme döneminde 10 gün için boğa koşusu, 3 günse ayı satışı yaşanmıştır. Sağ taraftaki yüzde dağılım grafiği ise pastanın kategorilere göre büyüklüğünü ifade etmektedir. Getiriler açısından en büyük payların ağırlığı yüzde 22,2 ve 21,7 ile pozitif ve negatif günlere aittir. Bunların ifade ettiği değişim (iki yönde) yüzde 0,50 ila yüzde 2,00 aralığındaki değişimlerdir

Görsel 8: Getirilerin Sınıflandırılması (%)

Getiri konusunda önemli son bir notla performans analizini tamamlayalım. Görsel 9’un üst bölümünde MAVI, daha önce incelediğim SISE ve bunların başarısını kıyaslayacağımız BIST100 Endeksinin getirilerini sunuyorum. Bu grafiği hazırlarken yıl başı değerini 1’e endeksleyerek son kapanış günündeki getirileri standart bir şekilde karşılaştırmak istedim. Her üçünü de 2024 yılının başında yatırılan 1 milyon Türk lirası 18 Ekim kapanış fiyatına göre MAVI için 1.312.447’ye ulaşırken SISE’de 858.752 TRY’ye ve BIST100 için 1.153.366 TRY’ye yükselmiştir. Yıl içinde MAVI’nin ulaştığı 2.306.520 seviyesi yüksek getiri ve güçlü bir ayrışma olarak görünmektedir.

Görselin alt bölümündeyse günlük getiri değişimlerini histogram şeklinde paylaştım. Buradan da MAVI hisselerinde getiri oynaklığının yüksek olduğu söylenebilir. Pozitif uçta önemli bir ayrışma kaydedilmiş ve buranın normalleşmiş olduğu kanaatindeyim. Hatta biraz gereğinden fazla satılmış olduğu bile düşünülebilir.

Görsel 9: Getiri ve Risk Karşılaştırması


Performans açısından Görsel 10 karar aşamasında burada paylaşacağım son grafiktir. Yıla 58,25 seviyesinde bir açılış fiyatıyla başlayan MAVI hisseleri 16 Temmuz tarihinde 137,00 ile en yüksek seviyeye ulaştıktan sonra sert bir düşüş göstermiştir. 15 Ekim tarihindeki en düşük fiyat 76,85 bir dönüş noktası olabilir. İnceleme dönemi boyunca kapanış fiyatları, ortalama değer ve standart sapmaları aşağıda gösterdim. Zirve tarihi, 2 standart sapmanın aşıldığı bölgelerdir ve mevcut durumda ortalamanın altına sarkılarak eksi 1 standart sapmalık bölgeye gelinmiştir. Bu anlamda bir ucuzluk söz konusu olsa da eksi 2 standart sapmalık noktaya kadar geri çekilme riski olası kötü gelişmelerde ihtimal dâhilindedir.

Görsel 10: Standart Sapma Tablosu

(İlave Not: 27.10.2024)

En Yüksek Düşüşler


Maximum Drawdown şeklinde bilinen ve yine yakından izlediğim bir diğer göstergeyi de “En Yüksek Düşüşler” alt başlığı ile bu yazıya sonradan ilave ettim. Son 5 yıllık dönemde MAVI hisse senetleri için zirveden geri çekilmelerde en yüksek değer kaybı yüzde 50,28’dir. Bu düşüşe zirve değerinden 42 iş günü sonra, 19.03.2020 tarihinde ulaşılmıştır. Bütünsel salgın dönemindeki bu düşüşten sonra toparlanmaysa oldukça uzun bir zamana yayılmıştır. Yeni bir zirve kaydedilmesi için geçen işlem günü süresi 410 gündür. Görsel 11’de yüzde olarak sunduğum tablo tüm geri çekilmeleri yansıtırken Görsel 12’de yüzde 10 ve üzeri düşüşleri inceledim. Dolayısıyla grafikteki 387 gün yanıltmasın. Çünkü söz konusu 410 güne ulaşana kadar arada daha küçük değerler bulunmaktadır.

Görsel 11: En yüksek düşüşler (yüzde)
Görsel 12: En yüksek düşüşler (gün)


_______________________

Sonuç

Yazıda aktardığım beta gelişmelerinden yola çıkarak; eğer borsa düşmeye devam edecekse MAVI’deki düşüş göreceli olarak daha az bir oranda olabilir. Eğer borsa yükselirse de bu noktalardan pozisyon ilavesi yapmadığıma üzülürüm. Başka bir deyişle, uzun vadeli yatırım anlayışı çerçevesinde çıkışta daha fazla miktarda hisseye sahip olmak istediğimden alım yapmak ağır bastı.

Standart sapma grafiklerine göreyse hisse kısmen ucuz görünse de Şişecam ve Endeks için olan aşırı satış baskısı henüz burada grafiklere yansımamaktadır. Bu da satışların devam ederek 65,00 – 70,00 TRY bandına doğru bir düşüşün olabileceği ihtimalini gözetmeyi gerektirmektedir. Kötü senaryodaysa 55,00 seviyesi korkutucu olmakla birlikte oradadır. Bu durumdaki stratejimse, mevcut durumda ve finansallarda bozulma olmadığı varsayımı altında, ilave alım yapmak şeklindedir.

Finansallar demişken üçüncü çeyrek için beklentim yüksek olmadığı için kötü gelebilecek sonuçların bunun için katalizör olma riski mevcuttur. Yine de satış yönünde pozisyon almanının oynaklık nedeniyle tehlikeli olduğunu belirterek kendi adıma düşüşte daha fazla alım yapma planı ve olası bir yükselişte fırsatı kaçırmamış olma düşüncesiyle kademeli alımlarla mevcut pozisyonumu yükseltmeye geçen hafta başladım. Ancak maliyetimin 15,00 TRY seviyesinin biraz üzerinde olduğunu hatırlatarak (yaklaşık 10 kat getiriye ulaşmış bir yatırımın keyfini çıkardığım gibi düşüşte de sakin kalabilmeyi içeren) kendi stratejimin herkese uygun olmayacağını da ayrıca vurgulamak isterim.

Finans dünyasının derinliklerinin sonu yok ve gelişen teknoloji, büyük veri yönetimi bu alanda başarılı bir şekilde devam etmek isteyenlerin sürekli öğrenme ve gelişim içinde olmasını gerektiriyor. Bu düşüncelerle gerçekleştirdiğim yoğun çalışmaların bir çıktısı olarak python ile hisse analiz uygulaması devam edecektir. Fiyat, hacim ve getiri odaklı bu analizlere bilanço ve gelir tablosu analizi ekleyeceğim excel tabanlı finansal modelleme ve İNA Değerleme çalışmalarım portföy yönetiminin diğer sütunlarını oluşturmaktadır.

Mavi Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş. hisseleri için yukarıdaki fiyat hareketlerinin analizi, yıl başından bugüne getiri performansı açısından önce kıskandırıcı derecede iyi, sonra da göreceli olarak kötü geçen bir dönemi göstermektedir. Kendi adıma uzun vadeli bir yatırımcı olarak önceki pozisyonlarıma zaten eklemeler yapmış olduğum için bu aşamada gelecek finansalları bekleyeceğim. Ekonomik daralma, resesyon endişeleri, yüksek faizin alternatif oluşturması ve kötü gelebilecek üçüncü çeyrek finansalları gibi riskler nedeniyle fiyatların düşüş riski açısından herkesin kendi risk getiri tercihi çerçevesinde hareket etmesi gerekmektedir.

Tüm yatırımcılara başarılar dilerim.

Ergun UNUTMAZ, 19.10.2024


MAVI Investor Relations adresinden şirketin resmî bilgilerine ve finansal verilerine ulaşabilirsiniz.

5 Comments

  • ALİ

    Ergun Bey Merhaba

    Beta katsayısı ile ilgili yukarıda bahsetmiş olduğunuz hesaplama modeli hakkında sormak isterimki, istatistik modelini kullandığımızda mantıklı olan en uygun zaman aralığı sizce hangisi olmalıdır.
    Mesela 10 yıllık bir İNA projeksiyonunda AOSM de beta katsayısını hesaplarken hangi zaman aralığını almak daha mantıklı olabilir.

    • Ergun UNUTMAZ

      En doğrusu tutarlı hareket etmektir. Yani 10 yıllık bir projeksiyon için 10 yıllık zaman aralığındaki betaya bakmak gerekir. Ancak bu projeksiyonu geleceğe yönelik yaptığımız için kırılma dönemi olup olmadığı ve son bir yıldaki performans da ayrıca dikkkate alınmalıdır.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *