Porsche IPO

Şirket Hakkında Kısa Notlar

Bu yazı serisinde, lüks bir spor araç markası olan Porsche’nin halka arz sürecine yönelik olarak aldığım notları sizlerle de paylaşmaya çalışacağım. Öncelikle halka arz deyince yeni kurulan bir şirketten değil, köklü bir geçmişi olan ve dünyanın dört bir yanında ürünlerine tutku duyan milyonların bulunduğu bir şirketten bahsedeceğim: Porsche.

Porsche adını taşıyan ilk aracın (356 – “No.1” Roadster) kayıt tarihinin 8 Haziran 1948 olduğunu dikkate aldığımızda 74 yıllık tecrübe, birikim ve donanıma sahip bir otomotiv devi üzerine yorumda bulunmak oldukça zor. Her ne kadar sayılar ve veriler üzerinden karşılaştırma yaparak uzun uzun bir değerlendirme yapmak mümkün olsa da bu iş nihayetinde biraz da tutku işi. Kimi Ferrari’yi kimi de Aston Martin ya da Lamborghini’yi tercih ederken adını saymadığım diğer markaların hayranlarının aşağıdaki yorumlar kısmında bu boşluğu dolduracağını düşünüyorum. Bir de Mercedes, Audi ve BMW gibi bildiğimiz dev otomotiv markalarının spor modelleri ve ayrı bir şekilde lüks spor ürünleri var tabi. Her ne kadar Porsche markasını takdir etsem ve beğensem de benim tercihim Mercedes-AMG GT Roadstar’dır. Dolayısıyla duyguları ve işi birbirine karıştırmadan ve yatırım kararı bakımından edindiğim bilgileri olabildiğince nesnel bir şekilde aktaracağım.

Halka arz sürecine yönelik olarak da önce şirketin iş alanı, geçmiş performansı ve geleceğe yönelik planları gibi konuları ele alacak, yazının devamında da halka arz işleminin nasıl ve ne zaman gerçekleştirileceği gibi alanlarda bilgi vermeyi ümit ediyorum.

Yazı serisinin devamında görüşmek dileğiyle. 🙋🏻‍♂️

Ergun UNUTMAZ, 11.09.2022

Halka Arz Süreci ve Detaylar

Porsche şirketinin halka arz süreci, kişisel olarak benim bir yılı aşkın bir süredir beklediğim bir olaydı. Malum, bir halka arz öncesinde şirket içi yapılanma değişiklikleri, ne kadar hissenin halka arz edileceği ve karar verildikten sonra da hukuki izinlerin alınması için geçen birçok aşama var. Ne zaman ki sermaye piyasaları konusunda yetkili kurum yeşil ışık yakarsa o zaman süreç bizim bugün üzerine konuşabileceğimiz aşamaya geliyor. Bu nedenle de geçmişteki bu gelişmeleri kendime saklayarak ve sizleri sıkmadan, bu bölümde sürecin önemli başlıklarını aktaracağım.

Şekil 1’de halka arz sürecinin dört önemli aşamasını bir tablo üzerinde gösterdim. Talep toplama aşaması olarak geçen ilk adımda; Porsche şirketinin halka arzına katılmak isteyen kişi ve kuruluşlar, daha önceden ilan edilmiş olan fiyat aralığı üzerinden 20 Eylül 2022, Salı günü itibarıyla talep ettikleri miktarları sisteme girmeye başladılar. 28 Eylül 2022, Çarşamba günü son bulacak olan bu süreçte yetkili finansal kuruluşlar çizelgelerini oluşturacak ve aynı tarihte belirlenen fiyatı duyuracaklardır. Fiyat belirleme aşamasını müteakip sisteme girilen paylar arz talep dengesi kapsamında eşleştirilecektir. Payların dağıtımı aşaması da böylece 28 Eylül 2022, Çarşamba günü netleşecektir. Son aşama ise 29 Eylül 2022, Perşembe günü hisselerin halka açık bir şekilde işlem görmesi olacaktır.

Bu kapsamda Tablo 1’de sürece ilişkin hazırladığım bazı detayları aktarayım: Bir adet Porsche hissesi için son durumda fiyat aralığı 76,50 ile 82,50 avro arasında belirlendi. Halka arza katılmak isteyenler bu aralıkta seçecekleri fiyat karşılığında miktar tercihlerini sisteme girebiliyorlar. Arz edilecek pay miktarı ise 99 milyon 21 bin 740 adet olarak duyuruldu. Tabi talebin yoğun olması önceden beklenen bir durum olduğundan Greenshoe Yönteminin kullanılacağı “İzahname“de yer aldı. Böylece yukarıdaki miktarın yüzde 15’ine denk gelecek şekilde 14 milyon 853 bin 260 adet payın sonradan satışa sunulması imkânı mevcuttur. Toplam arz edilebilecek pay miktarını böylece 113 milyon 875 bin adet olarak hesapladım. Bunu da en üst fiyat teklifi olan 82,50 avro ile çarparsak Volkswagen AG şirketinin bu halka arz işleminden yaklaşık 9,4 milyar avro bir gelir elde edebileceğini öngörüyorum.

Porsche diyorduk, Volkswagen AG de nereden çıktı şimdi diye soruyorsanız oldukça karmaşık bir sahaya girdiğimizi üzülerek belirtmek isterim. Şekil 2’de Porsche AG’nin halka arzı için oluşturulan yönetişim yapısını sunuyorum. Bloomberg kaynaklı bu grafik benim notlarımla benzerlik taşıdığı ve daha sade olduğu için bunu kullandım. “Bunun neresi sade, hangi şirket hangisinin sahibi?” diye soruyorsanız da dünyama hoş geldiniz. Bir ara detayları anlatırım, ama şimdi çoğunluğu sıkmadan Porsche AG için imtiyazlı ve adi paylar şeklinde ikili bir sermaye yapısı oluşturulduğunu ve Volkswagen AG’nin de bunun yüzde 100’ünü sağladığını belirtmek isterim. İşte halka arz edilecek miktar bunun yüzde 12,5’lik kısmıdır.

Bu süreçte yetkili finansal kurum ve kuruluşları ise Şekil 3’te paylaşıyorum. Kuzey ve Latin Amerika, Avrupa, Orta Doğu, Afrika, Asya ve Avustralya bölgeleri altında çok sayıda ülkeden bu halka arza katılmak mümkün. Söz konusu banka/aracı kurumlardan birinde hesabınız varsa belirtilen işlemleri yerine getirerek katılım sağlayabilirsiniz.

Değerleme ve Hisse Başına Fiyat Aralıkları

Halka arz sürecinde şirketin tamamına ya da hisse başına bir değer belirlemek oldukça zorlu bir iştir. Her ne kadar yeni kurulan bir şirkete göre elimizde oldukça iyi finansal veriler olsa da sayılar dışında anlatıların da bu süreçte büyük bir rolü vardır. Lüks otomobil üretiminin dinamikleri ve satışların esnekliği ile öz kaynak kârlılığının diğer otomobil üreticisi şirketlerin yapısıyla karşılaştırılamayacak kadar farklı olduğunu da konuya yabancı olanlar için özellikle vurgulamak gerekir.

Hatta bu konuda Prof. Aswath Damodaran’ın kaleme aldığı Narrative & Numbers adlı kitapta ve Türkçe çevirisini yapmış olduğum Anlatılar ve Sayılar kitabında yer alan Ferrari Değerleme örneğine bakmanınızı öneririm. Porsche için de bu süreçte benzer bir anlatı ve varsayımlar altında bir içsel değerleme çalışması yürütülebilir. Ben yine sizleri kendi değerleme sonuçlarımla yormadan piyasada en çok konuşulan iki kaynakla bilgilendireyim.

Halka arz sürecinin başlarında şirket ve medya tarafından 60 ila 85 milyar avroluk bir toplam değer ileri sürülmüştü. Avrupa’nın en büyük bu halka arzının böylesi seviyeye ulaşması şaşırtıcı değil. Ancak fiyatlama gücüne o kadar güvenilmemesi gerektiği, Avrupa’nın derin bir resesyona girme riskinin yüksekliği ve talepte görülebilecek sert düşüş uyarılarıyla HSBC analistleri 44,5 ila 56,9 milyar dolarlık bir değer hesabı açıkladıklarında piyasadaki heves ve coşku bir anda soru işaretlerine dönüştü. Bu, resmen buz gibi bir hava oluşturdu. Yapılan analizde Ferrari, Mercedes ve BMW gibi üreticilerin çarpanlarının dikkate alındığı belirtilmişti. Tabi piyasaların genel durumu dikkate alınınca ilk duruma göre ikinci bir hesap yapılsa da iyimser ve karamsar senaryolar arasında bir denge oluşacak gibi görünüyor.

SONUÇ

Motor sporları ve arabalar çoğumuz için bir tutku, en azından tasarımından performansına benim ilgimi çeken bir alan olduğunu söyleyebilirim. Yatırım ise ayrı bir dünya. Bu ikisinin kesişiminde bu nedenle özellikle dikkatli olmak gerekiyor. O yüzden anlatılar kadar sayıları da gözeterek bir karar verdim ve bu sizler için aynı oranda etkin olmayabilir.

Mevcut piyasa koşullarında süreç nasıl sonuçlanır ve fiyat nerede oluşur bir şey söylemek zor, fakat köklü geçmişi, rekabetçi yapısı, yenilikçi tarzı ve hitap ettiği piyasanın dinamikleri dikkate alındığında uzun vadede portföyümde bulunmasını istediğim bir şirketin hisselerinin halka arz aşamasını incelemek yorucu, ancak keyifli bir işti. Dün itibarıyla tamamlamış olduğum talep girişi sonrasında da ne kadar bir pay alabilirim bilmiyorum, ancak hisseleri piyasada işlem görmeye başladıktan sonra da takip edeceğim bir şirket daha oldu: PORSCHE AG. Umarım bu çalışma sizler için de faydalı olmuştur.

Herkese başarılar dilerim.

Ergun UNUTMAZ, 28.09.2022

Halka Arz Sonucu ve Açılış

Çift haneli enflasyon, resesyon endişeleri, artan maliyetler ve faiz artışı beklentilerinin piyasaların üzerine kara bulut gibi çöktüğü bir dönemde Avrupa’nın en büyük halka arzlarından birini gerçekleştiren Porsche AG şirketini öncelikle tebrik ederim. Şirketin başarılı satış ve yüksek kârlılık performansı yanında niş ürünler üretmesinin mevcut şartlar altında bir koruma sağladığı da ortada.

Halka arz için yapılan değerlemelerde yukarıda da belirttiğim gibi 44,5 milyar avro ile 85 milyar avro arasında bir fiyatlama oluşum süreci vardı. Ancak halka arz için sunulan €76,50 – €82,50 fiyat aralığının üst kesiminde bir yığılma oldu ve böylece 82,50 avro fiyatı üzerinden, şirketin toplam değeri yatırımcılar tarafından 75 milyar avro (€75.157.500.000) olarak belirlendi. Bugün sabah saat 9.11’de hisse senetleri Frankfurt Borsasında 84,00 avro fiyatıyla açılış gerçekleştirip en yüksek 86,76 avro fiyatını gördükten sonra günü en düşük seviyeye yakın bir değer olan 82,58 avro fiyatından kapattı.

“P911” sembolü ve “PAG911” Almanya menkul kıymet kodu ile işlem gören hisse senetlerinin uluslararası kodu ise “DE000PAG9113” şeklindedir. Şirket hisselerine gelen yoğun talep nedeniyle halka arz sürecinde başvuruda bulunan yatırımcıların talebinin karşılanamadığı belirtildi. 113.875.000 imtiyazlı hisse
senedinin oy hakkı bulunmuyor ve raporlardan edindiğim bilgiye göre bunların tahsisinde şöyle bir yöntem izlenmiştir. 30 adet hisseye kadar talepte bulunanların tüm talebi karşılanmıştır. Yüksek miktardaki talepler içinse talebin sadece yüzde 23’üne denk gelen bir miktar verilebilmiştir. Buradan sonraki asıl izlenecek gelişme ise karşılanmayan talebin piyasadaki paylar üzerinden talebe dönüşüp dönüşmeyeceğidir.

2021 yılında 301.915 adet araç satışıyla 33 milyar avroluk satış geliri üreten Porsche’nin faaliyet kârı 5,3 milyar avro ve satış kârlılığı yüzde 16 seviyesindedir. Bu noktada şirketin varlık yönetimi, araç satış kârlılığı ve finansal bölüme ilişkin başarıları modellemeler ve değerlemeler için önemli girdilerdir. Ben kendi hesaplamalarımda başta Grafik 2’de sunduğum, Porsche şirketinin mali görünümü tablosundaki verileri ve finansal tablolardaki diğer değerleri dikkate aldım. Sunumda ve finansal tablolarda çok daha detaylı veriler paylaşılmaktadır ve daha sağlıklı bir değerleme için derinlemesine analizler gerekmektedir.

İzleyen dönemde şirketin başarılı performansının devamı yanında jeopolitik koşulların düzelmesini, piyasaların da içinde bulunduğu kötü durumdan bir an önce kurtularak tekrar üreten, büyüyen ve değer yaratan bir yapıya kavuşmasını dilerim.

Herkese başarılar.

Ergun UNUTMAZ, 29.09.2022

Güncelleme 01

Tekrar merhaba.

Porsche şirketinin halka arzı öncesinde kaleme aldığım yazıdan sonra aradan neredeyse bir ay geçmiş. Bu noktada geriye dönüp kısa bir durum değerlendirmesi yapmak iyi olacaktır diye düşündüm. Aslında buna tesadüfler de sebep oldu biraz. Bir şey ilgi alanınıza girdi mi herhangi bir yerde, herhangi bir anda beyin o konuyla ilgili detayları yakalıyor ve sizi düşündürüyor. Bugün de biraz öyle oldu.

Öğlen saatlerinde Stuttgart hava limanındaydım ve Porsche Müzesi envanterine kayıtlı olan ve yukarıda resmini eklediğim 911 Carrera 4S modeli doğrudan karşıma çıktı. Nefes kesici ve meraklısına uçağı kaçırtır, işini unutturur. O kadar. Neyse ki bir iki kare fotoğraf ile günü kurtardım.

Ardından da dönüş yolunda ikinci Porsche ile karşılaştım. Aslında buna pek karşılaşma denmez. Kırmızı bir 718 Cayman GT4 RS modeli bir anda dikiz aynamda bitti desek yeri var. Dikkatli ve kurallara uyan bir sürüş tarzım vardır. Ancak beş otomotiv devine ev sahipliği yapan, yer yer hız sınırının olmadığı otoyolları ve sürücülerin büyük bölümünün kurallara uyması ile tanınan Almanya’da güvenli bir şekilde bazen sınırlar da denenir. İşte bu şartlar altında ve saatte 190 km civarı bir hızla, arkam tamamen boşken sollama yaptıktan iki saniye sonra bu makine aynamdaydı. Nereden geldi, kaç km hızla gidiyordu bilinmez, ama işte bu yüzden kimse sol şeridi işgal etmez, sollayıp şeridine geçer. Hız sınırı 30’a düştüğünde de herkes ona uyar. Bunu da belirtmekte fayda var. Neyse konu hisse performansıydı ve başka yerlere geldik. Ama şunu da eklemek gerekir: Siz ne kadar hızlı gitseniz de sizden hızlısı mutlaka vardır.

O yüzden biz tekrar konumuza dönelim. Eve gelince acaba Porsche hisselerimin durumu nasıl diye merak ettim. Halka arz fiyat aralığı 76,50 avro ile 82,50 avro arasında belirlenmiş ve talep çok fazla olduğu için 29 Eylül tarihindeki açılış 84,00 avro seviyesinden olmuştu. Tablo 3’te yer verdiğim gibi iki gün sonra en düşük değer olan 81,00 avro seviyesi görüldü ve 21 Ekim tarihli kapanış seviyesi 96,08 avro olarak gerçekleşti. Bu değer, aynı zamanda halka arz sonrası en yüksek seviyeye işaret etmektedir.

Grafik 3’ün sol tarafında belirtmiş olduğum fiyat değişiminin seyrini ve işlem hacmini görebilirsiniz. Aynı grafiğin sağ tarafında ise DAX Endeksi ve seçmiş olduğum diğer otomobil üreticilerinin bazılarının getirilerini sundum. Söz konusu dönem için Porsche’nin yüzde 14,38’lik getirisi açık ara birinciliğe işaret ediyor. DAX Endeksi aynı sürede yüzde 6,31 ile iyi bir getiri sağlsa da Porsche tam gaz ilerliyor. Her ne kadar Porsche halka arzına katılmış olsam da Mercedes-Benz yatırımlarım çok daha eski, Mercedes’e olan ilgim çok daha derindir. Aynı dönemde MBG yüzde 8,58’lik performansı ile beni mutlu edip Endeksi geçmiş olsa da otoyolda yaşadığım geçilme durumu portföyümde de gerçekleşmiş. Sağlık olsun.🙂

Grafiğin alt kısmında yer alan diğer iki şirket ise halka arz öncesi kıyaslamalarda sık sık kullanılan Volkswagen AG (mavi) ile Porsche Automobil Holding SE (mor) için getiri performansını göstermektedir. İlki eksi yüzde 2,80 diğeri ise eksi yüzde 4,89’luk performans ile hayal kırıklığı yaratmıştır.

Hürriyet Gazetesinden Sayın Taylan Özgür DİL ile yaptığımız kısa görüşmede de belirttiğim gibi hisse fiyatlarında halka arz sonrası, kısa vadede bir miktar gerileme olsa bile kârlılığı yüksek bir şirketin kötü zamanda piyasaya arz olmasından kaynaklı sorunlar güçlü talebi şimdilik yıldırmadı. Kapanışın en yüksek seviyede olması da 100,00 avro seviyesini gündemde tutuyor. Belki bu noktada bir miktar kâr satışları gelebilir, ancak şirket EV konusu ile gündemde olmaya devam edecektir.

Buradan sonra ne olur bilemiyorum, ancak yıl sonunda bir kere daha bakarız.
Herkese başarılar dilerim.

Ergun UNUTMAZ, 23.10.2022