İktisattan Çıkış

Prof. Dr. Emre ALKİN

“Sınırlı kaynakların sınırsız istekler arasında dağıtılması” şeklinde ekonomi biliminde kendine yer bulmuş olan “kıtlık” kavramı aslında günlük yaşamımızda sık sık karşılaştığımız bir durumdur. İsteklerle ihtiyaçları birbirinden ayırmakla başlayan süreç, alternatifler arasında seçimler yapmayı da gerektirir. Benzer şekilde, sınırlı vaktimi yapılacak onca iş arasında nasıl planlayabilirim biçimindeki temel soruyu son dönemde şu sırayla önceliklendirmiştim: Faaliyet raporları ve şirket incelemeleri yapmak, aktif bir şekilde yatırımlarımı ve alım satım işlemlerimi yönetmek son olarak da çeviri süreci gibi konulara öncelik vermek. Dolayısıyla da okumak istediğim kitaplar için de bir liste yapmak zorunda kalmıştım. Nihayet bu hafta sonu, Prof. Dr. Emre Alkin Hocamın “İktisattan Çıkış” adlı kitabını okuyabildim. Oldukça keyifli ve önemli bulduğum bu kitap için kısa notlarım şöyledir:

Siz benim böyle ekonomik tanımlarla falan giriş yaptığıma bakmayın Emre Hocam’ın kitabı oldukça akıcı ve sohbet tadında. Zaten “Önsöz” bölümünde Erdoğan Alkin Hoca’ya ithafta bulunup dünün anılarını bugünün sorunlarıyla birleştiren Sayın Alkin bu satırları İstanbul Havalimanı’ndan yazdığını belirtmiş. Kitabı okurken de sanki aynı salonda bekleyen yolculardan biriymiş gibi hissettim. Bu vesileyle de o an orada olan diğer kişilerin ve benim kendisine yönelttiğimiz sorulara yanıt almış gibi samimi buldum kitabı.

Kitabın kapağından da görüleceği üzere; üniversite birinci sınıfın, ilk ekonomi dersi olan “İktisada Giriş” zamanın değişen koşulları nedeniyle yeniden tanımlanmaktadır. Bu nedenle Emre Hoca bizleri önce neden rasyonel bir dünyanın uzağında kaldığımız gerçeği, değişen koşulların neler olduğu ve zamanın gerektirdiği ihtiyaçlarla yüzleştiriyor. Bunun için de “İktisattan Çıkış” bence güçlü bir vurgu olmuş.

İçerik açısından bir iki konuya değineceğim, ama daha ilk sayfalardan çıkardığım bir notu paylaşayım: “Türkiye Cumhuriyeti’nin temel felsefesinde yer alan ‘adalet, eğitim, özgürlük‘ değersizleştiği için insanların düşünce sistemi değişiyor. PİAR araştırma şirketine göre Türkiye’nin en önemli üç sorunu: ‘Ekonomi, göçmen politikaları ve işsizlik‘ şeklindedir. Ekonomideki en büyük sorunsa ‘ahlak‘ anlayışıdır.

Krizler, büyüme ve kalkınma ikilemi, yapısal reformlar ve bunların neden yerine getirilemeyeceği istatistikler ve okuyucunun çapraz okumalarla takip edebileceği biçimde kaynaklarıyla sunulmuş. Daha küresel bir bakış açısıyla da petrol ve enerji, ABD’nin ticaret politikaları, borç dinamikleri ve merkez bankalarının değişen dünya düzenindeki rolleri de ele alınmış.

Çeşitli başlıklarla okuyucuyu sıkmadan, ancak yaşanan sürecin neden çok önemli ve tehlikeli olduğunu kaleme alan bu kitabın 172 sayfalık hacmi bir günde dahi bitirebileceğiniz kadar sade. Ama amaç listeye bir tamamlandı işareti eklemek değil, ders çıkarmak, yapılan işi geliştirmek olduğundan eğer hâlâ okumadıysanız, bu kitabı okumanızı öneririm.

Hatta bu satırları okuyup henüz kitabı almamış olanlar arasından aşağıya yorum yazan ilk kişiye de bu kitabın yeni bir kopyasını hediye etmek isterim.

Keyifli okumlar dileğiyle.

Ergun UNUTMAZ, 22.05.2022

Prof. Dr. Emre ALKİN, Destek Yayınları, İstanbul, On dördüncü baskı, Mart 2022.