Japon Ne Yapmış?

Onur ATAOĞLU

Daha önce Japonya – Kültür ve Yatırım başlığıyla hazırladığım yazının bir bölümünde Onur Bey’in Japon Yapmış adlı kitabına da yer vermiş, bu kitabı kısaca tanıtmıştım. O kitapta Kılıç ve Krizantem nasıl bir zıtlık oluşturuyorsa Japonya’da (bize göre) birçok tezatın nasıl uyum içinde bulunduğu eğlenceli bir üslupla ele alınmıştı. Türkçede yaygın bir söylem olan “Japon yapmış.” ifadesinin karmaşık ve çelişkili durumları bile basitlikle açıklaması da bu bakımdan kitap için çok iyi bir tercih olmuştur.

Kitap çok başarılı olduğu için devam serisi şeklinde mi hazırlandı, anılar bir kitaba sığmadığı için ikinci bir kitap mı geldi bilmiyorum, ancak “Japon Ne Yapmış?” hem ilk kitabın başlığını hem de içeriğini bence oldukça iyi bir şekilde tamamlamış.

Akıcı bir tarzda ve tıpkı ilkindeki samimiyetle, sohbet tadında aktarılan bilgiler okuyucuyu sanki o an oradaymış hissiyle yakalıyor. Anıların içinde bazen gerçek mi, abartı mı yoksa uydurma bir hikâye mi diye düşünseniz de yazar, kitabı sizinle bire bir konuşuyormuşçasına yazdığı için sorularınızın cevaplarını hemen alıyorsunuz.

Japonya’ya özgü zıtlıkların uyumu ve bunların sıralı değil, eş anlı bir şekilde yaşanmasının detayları son derece çarpıcı hikâyelerle sunulmuş. Olayların ilk başta sinir bozucu etkisinin aslında arka planda yatan haklı gerekçelerini öğrendiğinizde karşınızdaki düşünce yapısına duyduğunuz saygı, bu gelgitleri anlaşılır kılıyor. Diyalog şeklinde bölümlere eklenmiş kısa espirileriyse doğal akışı biraz engelleyen bir nitelikte buldum.

Bazı başlıkları ve hikâyeleri çok komik bulduğumu, araya serpiştirilmiş kelime oyunlarını ince zekanın bir göstergesi olarak gördüğümü belirtmek isterim. Çok farklı kültürlerlerden ve coğrafyalardan insanlar tanıdığım ve bu tür olayları kısmen de yaşadığım için belki bu gözlemlerim genele yayılamaz, ancak benim için gayet eğlenceli ve keyifli bir okuma olduğu kadar, bilgilendirici de bir çalışma oldu.

Japonya’da bulunmuş olup kitapta anlatılan tecrübelerden farklı deneyimler yaşamış olanlar da elbette olabilir. Ancak Maliye Bakanlığında çalıştığım yıllarda Onur Bey de Ekonomi Bakanlığındaydı ve sayılı görüşmelerimizden edindiğim izlenim bu satırları kaleme alırken kendisinin muhakkak bir araştırma yapmış olduğu yönündedir. Ancak bu kitabın Japonya’nın sosyoekonomik gelişimini ele alan tarihsel ya da bilimsel bir çalışma olmadığını da dikkate alarak, birinci elden gözlemlerin anı türünde aktarıldığını da belirtmekte fayda var. Dolayısıyla Aikido geçmişim ve Japan kültürüyle etkileşimim kapsamında ben kitapta yer alan gözlemleri çok gerçekçi ve dışardan bir kişinin başına gelenler adına bir o kadar da eğlenceli buldum.

Keyifli okumalar dilerim.

Ergun UNUTMAZ, 23.08.2021

Onur ATAOĞLU, JAPON NE YAPMIŞ, Çınar Yayınları, İstanbul, İkinci Baskı, 2011.