Para Politikası 16
ECB – Ekim 2020
29 Ekim 2020 tarihinde gerçekleştirilen toplantıda politika faizi yüzde sıfır, mevduat kolaylığı faizi ise yüzde eksi 0,50 seviyesinde sabit tutulmuş olup güncel veriler grafiğe işlenmiştir.
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde ve Başkan Yardımcısı Luis de Guindos’un düzenledikleri basın toplantısından öne çıkan başlıklar şu şekildedir:
“Covid-19 kaynaklı olay sayılarındaki artışların yeni zorluklar yarattığı belirtilmektedir. Ekonomik toparlanmaya ilişkin son veriler ise zayıflık işaretleri vermekte olup güç kaybına dikkat çekmektedir. Her ne kadar mali destek paketleri ve kamu harcamaları, hane halkını ve şirketleri desteklemeye devam etse de tüketicilerin temkinli davranma eğiliminde olduğu belirtilmiştir.
Toplantıda daha önce alınan kararların devam ettirileceği ve alınan sonuçların işe yaradığı söylenmiş olup gelişmelere göre yeni ayarlamalar yapılabileceği duyurulmuştur. Yıllık enflasyon konusunda ise Eylül ayında eksi yüzde 0,3 seviyesinin görüldüğü aktarılmıştır. Yukarıdaki grafikten de takip edilebileceği gibi Temmuz ayında negatif bölgeye geçen enflasyon, Ağustos ayında da eksi 0,2 değerindeydi. Hedefte bir değişiklik olmayıp yıllık yüzde 2 oranına ulaşmak için parasal genişlemeden bir dönüş yoktur.”
Basın açıklamasına erişim için ise ECB’nin resmî internet sitesi bağlantıdadır.
FED – Kasım 2020
ABD Federal Rezerv Bankası, 05 Kasım 2020 tarihli basın duyurusunda, Federal Açık Piyasa Kurulu (FOMC – Federal Open Market Committee) toplantısındaki yapılan değerlendirmeleri ve alınan kararları kamuoyu ile paylaşmıştır. Aşağıdaki grafikte, son gelişmeleri kapsayacak şekilde, FED’in politika faizleri ve enflasyon ilişkisi gösterilmektedir. Son toplantıda politika faizinin yüzde 0,00 – 0,25 bant aralığı değerlerinde sabit tutulması kararı çıkmıştır. Bir önceki yılın aynı dönemine göre enflasyon oranı ise yüzde 1,18 ile hedef seviyesi olan ortalama yüzde 2,00 değerinin altındadır.
Rapordan önce çıkan ifadeleri şu şekilde özetlenebilir:
“Fiyat istikrarı ve en yüksek düzeyde istihdam hedefleri ile içinden geçtiğimiz bu zor zamanlarda FED sahip olduğu imkânlarla elinden geleni yapacaktır. Covid-19, insani ve ekonomik anlamda gerek ABD gerekse de dünya çapında çok ağır etkiler oluşturmaktadır. Zayıf talep koşulları ve petrol fiyatlarında görülen düşüşler enflasyonist baskıları engellemektedir. Ekonomik teşvikler ve kredi imkânlarının hane halkı ve işletmelere yöneltilmesi ile mali koşullarda da kısmen iyileşmeler görülmüştür.
Ekonominin bundan sonraki gidişatı önemli ölçüde virüsün seyrine bağlıdır. Kısa ve orta vade için riskler devam etmektedir. Kamu sağlığı başta olmak üzere FOMC gelişmeleri ve ekonomik veri akışını yakından takip edecektir. Kredi akışının devamını sağlamak üzere Federal Rezerv olarak menkul kıymet alımına en azından mevcut hızda devam edeceğiz. Değişen koşullara göre de uygun ayarlamalar ivedilikle yapılacaktır.”
Açıklamanın tam metnine Federal Rezerv Sistemi Yönetim Kurulu sitesinden ulaşabilirsiniz.
TCMB – Kasım 2020
07 Kasım 2020, Cumartesi günü olan değişiklik sonucu Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlık görevine Sayın Murat Uysal yerine Sayın Naci Ağbal atanmıştı. Bunu müteakip Ekonomi Bakanının istifası ile gözler 19 Kasım tarihini beklemeden bir acil toplantı yapılıp yapılmayacağına çevrilmişti. Şeffaflık, politikalara bağlılık ve fiyat istikrarını sağlamak adına gerekli adımların atılacağı mesajının verilmesi piyasalarda olumlu fiyatlansa da bugün gerçekleşecek olan Para Politikası Kurulu Toplantısı bir anlamda test fonksiyonu görecekti.
Toplantı sonucunda, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı, piyasa beklentisine paralel bir şekilde, 475 baz puan artırılarak yüzde 15,00 seviyesine çekilmiştir. Bununla birlikte yapılan açıklamada politika araçlarında bir sadeleştirilmeye gidilerek tüm fonlama işlemlerinin bir hafta vadeli repo faizi üzerinden yapılacağı duyurulmuştur.
Grafik 3’de yer alan sarı sütunlar TÜİK tarafından açıklanan, bir önceki yılın aynı ayına göre enflasyon değişimini göstermektedir. Kasım ayına ilişkin enflasyon verisi bu kapsamda yüzde 11,89 olup yıl sonu için beklenen değer yüzde 12,10’dur. Mavi çizgi ise politika faizini belirtmektedir. Yapılan son artış ile politika faizi yüzde 15,00 seviyesine çıkmıştır. Yılın ikinci yarısından itibaren yayımlamaya başladığım piyasa beklentileri ve kendi beklentilerimi içeren grafiği ise aşağıya ekledim.
Grafik 4’teki kırmızı noktalar benim kişisel ön görülerim olup beklentilerimde bu ay için 0,50 baz puanlık (bp) bir sapma gerçekleşmiştir. Ben bir sonraki toplantı için de manevra alanı bırakılabileceğini ve piyasalarda oluşan iyimser havanın etkisi ile beklenenden daha az bir artış yapılacağını düşünerek 425 bp artış öngörüsünde bulunmuştum. Mavi sütunlar ise Bloomberg anketine göre piyasada oluşan faiz beklentisini yansıtmaktadır.
Alınan kararın gerekçesi ile Para Politikası Kurulu açıklamasının tam metnine TCMB sitesinden ulaşabilirsiniz.
Ergun UNUTMAZ, 19.11.2020