Hisse Analiz | SISE

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. | 2025.03

Şişecam şirketinin finansal raporunun yayınlanmasının ardından, (28.02.2025) dün gerçekleştirilen telekonferansa katıldım ve hem temel analiz hem de toplantı notlarımı ayrı bir yazıda paylaşacağım. Bugünkü yazının konusu Hisse Analiz. Python uygulamasıyla 2024 yılının başından dünkü son kapanış verisine geçen sürede hissenin fiyat, getiri ve endekse göre performans karşılaştırması yapacağız.

Hisse analiz, şirket analiz ve değerleme kavramlarını özenle seçiyorum. Hisse analiz yazılarımda fiyat verisiyle belirli bir zaman aralığındaki dip – zirve, işlem hacmi, getiri analizi ve risk hesaplamaları benzeri incelemerler yürütüyorum. Şirket analizi başlığı altındaysa temel analiz, şirketin finansal tablolarının yorumlanması ve rasyo analizi gibi konuları ele alıyor, toplantılardan ve kurumsal açıklamalardan notlarımı paylaşıyorum. Değerleme ise son derece önem verdiğim, ayrı bir alan. Burada birçok bileşeni ve geleceğe yönelik nakit akışlarını mevcut riskler altında indirgenmiş nakit akışları (DCF) analiziyle takip ediyorum. Bu nedenle aslında bunların üçü birbirini tamamlayan unsurlar ve karar aşamasında önemli çıktılar sunuyor. İlgilenenler için geçmiş yazıların bağlantılarını en sona ekledim. Buyrun başlayalım:

1. İnceleme Dönemi ve Veri Seti

Bu çalışmada; 2024 yılının ilk işlem günü olan 2 Ocak 2024 tarihinden 28 Şubat 2025 tarihli son kapanış aralığına kadar olan sürede Şişecam hisseleri için günlük fiyat verilerini kullandım. Veri kaynakları olarak farklı analizlerde, ücretli abonelik hizmeti kapsamında Gurufocus, TradingView ve Yahoo Finance siteleridir. Grafik 1’de BIST 100 Endeksi (siyah) ve Şişecam hissesi (mavi) için günlük kapanış fiyatlarının seyri görülmektedir. 21 Mayıs 2024 tarihindeki gün içi en yüksek fiyat olan 55,64 TRY’den sonra sürekli düşen bir eğilimle 28 Şubat tarihinde inceleme döneminin en düşük gün içi fiyatı olan 35,36 seviyesi görülmüştür. Son kapanış 35.46’dır.

Sadece kapanış verileriyle çalışmak sağlıklı bir analiz için yeterli olmayacağından, aynı aralık için Şişecam hisselerinin ve BIST 100 Endeksinin günlük kapanış fiyatlarını başlangıç tarihiyle normalleştirdim. Grafik 2’de standardize edilmiş fiyatlar görülmektedir. BIST 100 Endeksinin 1 TRY olan fiyatı dönem sonunda yüzde 26,7 artışla 1,267 seviyesine gelirken SISE için 1 TRY olan fiyat yüzde 22,1 düşüşle 0,779 seviyesine gerilemiştir.

2024 yılı performansı açısından da Şişecam hisseleri yıla 45,54 ile başlayıp yılı 41,52 fiyat ile bitirmiştir. Böylece yıllık Türk lirası bazında nominal getiri eksi yüzde 8,82 olmuştur. Yani yatırılan 1 TRY dönem sonunda 91,2 kuruşa düşmüştür. BIST 100 Endeksiyse yıla 7.624,30 seviyesinden başlayıp yılı 9.830,60 seviyesinden kapatarak yüzde 28,94’lük bir kazanç sunmuştur. Başka bir deyişle Endekse yatırılan 1 TRY 28,94 kuruş getiriyle 1,29 TRY’ye ulaşmıştır. Ancak 2024 yılında yıllık enflasyonun yüzde 44,38 olduğunu göz önüne alırsak aslında borsanın da yatırımcıların kaynakları için kötü bir performans sergilediğini belirtmek gerekir.

2. İstatistikler ve Detaylar

Veri setine dönersek, söz konusu zaman aralığında kapanış fiyatları bakımından 291 gözlem bulunmakta olup görülen en düşük fiyat 35,36 TRY olup bu aynı zamanda son kapanış günündeki en düşük değerdir. En yüksek fiyatsa 55,64 TRY şeklindedir. Kapanış fiyatlarına göre ortalama değer 44,66 TRY ve standart sapma 4,77 olarak hesaplanmıştır. Veri setinin ortanca değeri 43,94 ve en sık görülen fiyat 46,56’dır. Grafik 3’te fiyatlar açısından veri istatistiklerini detaylandırdım ve diğer başlıklarla devam edelim.

Şişecam hisse senetleri için yıl başından bugüne ortalama işlem hacmi 34,650,329 lot şeklindedir. İşlem hacmi açısından Grafik 4’ün üst bölümünde, Mart ayına kadar sert bir yükselişle 110 milyon lot seviyesine kadar gelindiği ve buradan sert bir düşüş yaşandığı görülmektedir. Başka bir deyişle en yüksek fiyat yüksek işlem hacmiyle gerçekleşirken aylar süren düşüş günlük 20 milyon lot gibi nispeten düşük bir işlem hacimleriyle meydana gelmiştir. Yıl sonunda tekrar yükseliş gösteren işlem hacmini toparlanma açısından olumlu buluyorum.

Getiriler bakımındansa Grafik 4’ün alt bölümü yorumlara esas teşkil etmektedir. Gün içi en yüksek düşüş yüzde 6,63 ve en büyük artış yüzde 4,91 şeklinde kaydedilmiştir. Standart sapmadaki artış getiri oynaklığında hafif bir yükselişe işaret etmektedir.

Bir adım ileri geçerek getiriler açısından kırılımı merak ettim ve Getiri Detay incelemesine ihtiyaç duyarak kendimce belirlediğim bir aralık oluşturdum. Yazının sonunda boğa ve ayı piyasalarının belirlenmesine ilişkin iki ilave okuma sundum ancak genel kabul görülen aralık yerine, burada sınırı yüzde 4,5 olarak aldığımı belirtmek isterim. Günlük yarım puanlık düşüş ve çıkışları önemsiz kabul ederek yüzde 2’ye kadar olan değişimleri pozitif ve negatif olarak sınıflandırdım. Son olarak yüzde 2 – yüzde 4,5 aralığını da büyük düşüş ve çıkış günleri olarak belirledim. Grafik 5’te görüldüğü gibi boğa çıkışı sadece 2, ayı düşüşü sadece 3 kere gözlemlenirken düşüşler ve önemsiz kısmının da etkisiyle satış ağırlıklı bir tablo oluşmuştur. 291 günlük verinin 79’una karşılık gelen yüzde 27,15’lik dilim negatif kategorisine düşmektedir.

Yukarda getirilerin oynaklığından ve BIST 100 Endeksine göre daha kötü bir performanstan bahsetmiştik. Bunları bir de görsel olarak verilerle test edelim. Grafik 6’da yeşil renk Şişecam, kırmızı Endeksi temsil etmek üzere günlük getirilerin dağılımı yer alıyor. SISE getirileri daha yüksek değerlere çıktığı gibi uçlarda da düşüşler açısından daha büyük sonuçlar üretmiş. Küresel ekonomik konjonktür ve şirketin kârlılık açısından sorunları piyasada düşüş günlerinde satışların daha sert olmasına neden olmuş denilebilir. Koşullar iyileştiğinde aynı şekilde endeksin yükselişi sırasında da pozitif ayrışan bir performans beklerim.

Bu bölümü sonlandırırken bir de kapanış fiyatlarına göre risk aralığında genel görünüme bakalım. Grafik 8’de dönem başından son kapanış tarihine kadar geçen sürede fiyatların iki standart sapmalık bandın üst sınırına değip burada zirve yaptığını görüyoruz. Buradan sonra gelen satışlarla mevcut durumda iki standart sapmalık alt bantta bulunuyoruz. Elbette ki bu bir garanti sağlamaz, ama bu notu da olumlu haneye ekledim. Önce bir standart sapmaya sonrasında da ortalamaya doğru hareket oluşabilir.

3. En Yüksek Düşüşler

Finansal yazında “Maximum Drawdown” şeklinde geçen ve yine yakından izlediğim bir diğer göstergeye de “En Yüksek Düşüşler” alt başlığı ile bu yazıda yer verdim. 2022 yılının başından bugüne SISE hisse senedi için zirveden geri çekilmeler Grafik 8’de gösterdiğim gibidir. En yüksek düşüş yüzde 35,52’dir ve mevcut durumda tam da bu noktadayız. Zirvenin görüldüğü tarih 21 Mayıs 2024’tü ve bu 196 iş günü önceydi. Yüzde 10’luk düzeltme bölgesinden ve yüzde 20’lik ayı piyasası sınırlarından çok kere geçildiğini görüyoruz. Şirketin temel analizine sonraki yazıda değineceğim ama şimdiden söyleyeyim 2024 yılının kötü geçeceğini ve faaliyet kârındaki ciddi sorunları daha önce belirtmiştim. Yine de yüzde 35’lik bir düşüşün göreceli olarak fazla olduğu kanaatindeyim. Ancak piyasa böyledir ve buradan da bir yüzde 10 daha düşebilir belki, kim bilir.

Toparlarsak Şişecam ve BIST 100 Endeksinin korelasyonunu Grafik 9’a ekledim. Burada kırmızı çizgiyle gösterilen değer 0,8023’tür ve tüm inceleme döneminde iki değişken arasındaki doğrusal ilişkiyi belirtmektedir. Değerin yüksek olması endeksle hisse arasında kuvvetli bir ilişki olduğu anlamına gelmektedir. Ancak burada fiyatlar üzerinden ve özellikle de sadece grafiğe bakarak korelasyon analizi yapılmasının yanlışlığını daha önceki yazımda detaylı açıklamıştım.

Dolayısıyla buradaki korelasyon iki değişkenin günlük getirileri üzerindendir. Buna ilave olarak ayrıca 30 günlük kaydırılmış korelasyon değerlerini de hesapladım. Siyah eğriyle gösterdiğim değerler aslında 0,8023’lük korelasyonun etrafında sınırlı bir bant içinde haraket etmektedir. İnceleme döneminde en yüksek ilişki düzeyi 0,9575 şeklindeyken en zayıf ilişki 0,3358 seviyesiyle kaydedilmiştir ki bu düşüş bandın sınırlarını da aşmıştır. Mevcut durumda 0,7883 ile az önce bahsettiğim uzun dönem katsayısıyla neredeyse eşitlenmek üzereyiz.

_______________________

Sonuç

Finans dünyasının derinliklerinin sonu yok ve gelişen teknoloji, büyük veri yönetimi bu alanda başarılı bir şekilde devam etmek isteyenlerin sürekli öğrenme ve gelişim içinde olmasını gerektiriyor. Bu düşüncelerle gerçekleştirdiğim yoğun çalışmaların bir çıktısı olarak python ile hisse analiz uygulamalarını ara sıra paylaşıyorum. Fiyat, hacim ve getiri odaklı bu analizler, bilanço, gelir tablosu ve nakit akışı analizleriyle İNA Değerleme çalışmalarımı tamamlamaktadır.

Şişecam hisseleri için yukarıdaki fiyat hareketlerinin analizi, 2024 yılının Mayıs ayındaki zirveden beri düşüş trendinin sürdüğünü, BIST 100 Endeksinden güçlü bir şekilde ayrıştığını göstermektedir. Mevcut durumda bulunulan nokta inceleme döneminin en düşük noktasıdır. Olumlu olarak gördüğüm noktalardan biri, zayıf işlem hacmiyle gerçekleşen düşüş sonrası işlem hacminin toparlanmasıdır. Diğer bir dayanaksa standart sapmalardan oluşan risk göstergesine göre artı iki standart sapmayla görülen zirve sonrası eksi iki standart sapma noktasındayız. Son olarak da korelasyonun tekrar kuvvetlenmesi endeksin toparlanmasıyla Şişecam’ın güçlü bir performans sergileyebileceği hissi vermektedir. Ancak piyasada fiyatların ne yönde gideceği önceden bilinemeyeceği için herkesin kendi risk/getiri beklentileri ve uygun yatırım vadesinde hareket etmesi gerekir. Çünkü buranın dip veya ucuz olması fiyatın daha da düşmeyeceği anlamına gelmez. Kendi adıma uzun vadeli bir yatırımcı olarak önceki pozisyonlarıma zaten eklemeler yapmıştım. Temel analiz ve değerleme sonrası kararımı netleştireceğim.

Tüm yatırımcılara başarılar dilerim.

Ergun UNUTMAZ, 01.03.2025

İlave okuma önerileri:

Analiz Yöntemleri ve Ayı Piyasaları başlıklı yazımda genel kabul gören sınırları aktarmış
BIST ve Ayı Piyasaları yazımda bir inceleme yürütmüştüm.
BIST 100 ve S&P 500 Endekslerinin Korelasyonu da korelasyon üzerine kapsamlı bir fikir verecektir.

Şişecam Temel Analiz 2024 3.Çeyrek

UYARI

Uzun vadeli portföyüme ek olarak döngüsel trendlere uygun olduğunu düşündüğüm orta vadeli ve alım satıma yönelik olarak da kısa vadeli işlem, öngörüler ve yorumlar sadece kendime notlar olup herkes için uygun değildir. Buradaki fikirler tamamen kendi portföy maliyet yapıma ve risk-getiri beklentilerime göre şekillenmektedir. Yatırım kararlarınız için lütfen yetkili yatırım danışmanınıza başvurun ya da kendi durumunuza uygun tercihlerde bulunun. Yatırım işi ciddi bir altyapı, birikim ve tecrübe gerektirmekte olup piyasalardaki değerler önceden bilinemez.

X ve LinkedIn dışında sosyal medya hesaplarım olmadığı gibi herhangi başka bir kanal üzerinden de ücretli abonelik, yatırım tavsiyesi, hisse önerisi ya da içerik paylaşımım yoktur. Bu tür sahte hesaplara lütfen itibar etmeyiniz.