Stratejiler Yarışıyor – Açıklama

Herkese Merhaba!

Ekonomi ve finans alanındaki okumalar, araştırmalar benim için bir iş olduğu kadar keyif aldığım da bir alandır. Bu yüzden yeni fikirlere sürekli açığım. Bu kapsamda da önemli, eksik ya da gelişime açık olarak gördüğüm konuları farklı platformlar aracılığıyla sizlerle de paylaşıyorum ve geçen ay tam da böyle bir fikir, yeni bir projeye vesile oldu. Yatırım stratejilerini zaten kapsamlı bir şekilde ele almayı düşünüyordum, ancak şimdi muazzam bir laboratuvar testi yapma şansımız var. Böylece ileride hazırlayacağım yazı için de güzel bir veri seti hazırlamış, stratejileri uygulamada denemiş olacağız. “Temel Analiz mi, Teknik Analiz mi?” şeklinde kısır döngüye girmiş olan tartışmaların dışına çıkarak ve literatüre de kaktı sağlayabilecek bir şekilde artı değer üretebileceğimiz kanaatindeyim.

Şunu hemen belirtmek isterim ki herhangi bir stratejinin bir diğerine üstünlüğü olduğu iddiasında değilim ve hangi strateji olursa olsun işini disiplin içinde yapan, dersler çıkarıp stratejisini geliştiren ve günün sonunda kazanan bence haklıdır. Her ne kadar adı “yarışma” olsa da bu bir çekişme olmadığı gibi kişilerin başarısını ölçmek için bir test hiç değildir.

Sağ olsun farklı kesimlerden ve işlerinde oldukça başarılı olan kişiler katılım göstererek beni kırmadılar ve her ay bir kere görüşlerini paylaşacaklar. En az bir yıllık bir veri seti, mevsimsel etkileri elemek dışında şans faktörünü de en aza indirecektir. Böylece de getirilerde istikrarlı başarı yakalayabilen bir strateji varsa bunu yakalama fırsatı kazanacağız. Tek bir hisse ve sınırlı sayıda işlemle, daha da önemlisi kısa bir zaman aralığında bir kişiyi ya da stratejiyi başarılı veya başarısız diye sınıflandırmak doğru değildir ve bu uygulamanın kendi içinde sıkıntıları vardır. Ama yine de bu gerçekten de çok önemli bir adım, değerli bir çalışmadır. Umarım ilerde geliştirerek devam ederiz.

Bu yüzden ilgi gösteren, destek veren ve yardım sunmak isteyen herkese ayrı ayrı teşekkür ederim. 🙏🏻 Şimdilik bu çalışmayı benimle birlikte 10 kişilik küçük bir grupla (buradan sonra “katılımcı” olarak anılacaktır) ve her ay herkesin katılımına açık anketlerle sürdürme kararı aldım. Belki ufak değişiklikler olabilir, ama bu yapıyla devam edeceğiz. Katılımcılar tabii ki dilerlerse isimlerini de paylaşabilirler. Ben 6 kategori için de projeksiyonlarıma yer vereceğim.

Aslında blog yazılarımı takip edenler daha önce kendi yatırım anlayışımı genel hatlarıyla özetlemeye çalıştığım Yatırım Ufku ve Tarzı başlıklı yazımı biliyorlardır. Orada portföyümü uzun vadeli ve değer yatırımı anlayışı şeklinde yönettiğimi, bunun yanında kısa vadeli alım satım işlemleriyle spekülatif kazanç fırsatları için de ayırdığım bir pay olduğunu vurgulamıştım. Son olarak bir de orta vade için döngüleri yakalayabilecek dengeleyici bir pay ayırdığımı belirtmiştim. İşte bu bağlamda kendi adıma bu stratejileri de 6 kategoride karşılaştıracağım.

Bu çalışmaya özgü üç ayrı sayfa oluşturdum ve farklı amaçlarla üçünü de güncelleyerek sürdüreceğim.

1) Apple Şirketi Hakkında Bilgiler
2) Stratejilerin ve Sistemin Açıklanması (Mevcut Sayfa)
3) Aylık Getirilerin Karşılaştırılması ve Projeksiyonlar

Buyrun hemen başlayalım.

SİSTEM ÜZERİNE

1) Öncelikle 12 adet yatırım stratejisi belirledim. Aslında bunları “Temel ve Teknik Analiz”in alt başlıkları olarak da düşünebilirsiniz. Bunların her birini birazdan ana hatlarıyla açıklayacağım.

2) Bu stratejilerden 4 tanesi pasif karakterdedir ve bunlar için otomatik işlemler gireceğim. İki strateji ise Twitter üzerinden herkese açık şekilde gerçekleştirilecek anket sonuçlarına göre girilecek emirlerle yürütülecektir. Dolayısıyla katılım ne kadar yüksek olursa o kadar sevinirim. Diğer işlemlerse kullanıcıların aktif emirleriyle gerçekleştirilecektir.

3) Sistem sadece Apple (AAPL) hisse senedi üzerinden işlem yaparak tüm stratejilere ve katılımcılara eşit bir fırsat tanıyacaktır. Bu sınırlamanın bir dezavantajı, “Büyüme mi, Değer mi?” şeklindeki stratejiyi dışlamasıdır. Çünkü bu stratejiye göre bazı yatırımcıları çarpanları yüksek olsa da büyümeye devam eden şirketlere yatırım yapmayı tercih ederken diğerleri fiyatı potansiyelinin altında kalmış şirketlerin arayışındadır. Bu nedenle katılımcılar hisse seçemeyeceği için sadece işlem yapıp yapmamaya karar verebilecektir.

4) Herkesin vakti az, işi çok olduğundan her ayın son haftası katılımcılardan bir kere işlemlerini isteyeceğim ve ilgili ay başlayınca emir girişi/düzeltmesi yapılamayacaktır. Bu anlamda alım-satım yapanlar ve özellikle de “scalper” ya da “day trader” şeklindeki işlem gerçekleştirenler için uygun olmayan bir çalışmadır bu. Ancak teknik analizde biraz uzun vadeli bir bakış ve iyi bir sistemle yüksek başarı yakalanabileceğini düşünüyorum.

5) Sistem ayda üç işleme kadar emir girişine olanak tanımaktadır. Alım, zararı kes ve kâr al tek işlemdir. Örneğin aylık kapanış 153,50 ise, AL:150,00 – Zararı Kes: 145,00 ve Kâr Al: 165,00 emirleri tek bir işlem olarak girilebilir.

6) Kullanıcılar hem alış hem de satış yönünde pozisyon alabilirler ve bu emirleri yukarıdaki gibi zincir şeklinde de belirtebilirler. Örnekten devam edersek, SAT: 170,00 – Zararı Kes: 173,00 ve Kâr Al: 155,00 şeklinde girilecek ikinci bir emir, birinciye eklenecek ya da birinci gerçekleşmese bile ikinci aktif olacaktır.

7) Herkes için başlangıç sermayesi $100.000 olarak belirlenmiştir ve katılımcılar bunun dilediği miktarıyla işlem gerçekleştirebilirler. Tek istisna “Sabit Alım” stratejisidir ki orada her ay $107.004’ın 1/12’si hesaba geçerek alıma dönüşecektir. Aradaki fark adil telafi farkıdır. Hisse pozisyonu taşınıyorsa o tarihteki temettüler hesaba eklenecektir. Ay sonu kasa neyse bir sonraki ayın başlangıcı o olacaktır ve sermaye birikimli izlenecektir. Her ay tekrar 100.000 dolar şeklinde değil!

8) Başarı ölçüsü olarak her bir strateji için aylık yüzde getiri dikkate alınarak stratejilere yarışma eşitliği sağlanmaya çalışılacaktır. Bunun yanında dönem sonlarında ulaşılan sermaye miktarı da ayrıca gözetilecektir.

9) İşlemler sanal olarak ve ay tamamlandığında TradingView verileriyle eşleştirilerek hazırlanacaktır.

10) Bu eğitim çalışması kapsamında kullanıcılar tarafından açıklanacak projeksiyonlar tamamen deneyseldir ve yatırım tavsiyesi içermemektedir. Zaten her bir strateji ve kullanıcı aynı anda farklı tercihler sunabileceğinden hangisinin gerçeğe en yakın olacağını biz de bilmiyoruz. Kaldı ki katılımcılar bu sanal yarışmada çok düşük bir ihtimalle, konsensüs şeklinde aynı fiyattan, aynı alım/satım kararını belirtse dahi bunun; binlerce kişinin, milyonlarca dolarla işlem gerçekleştirdiği gerçek bir piyasada fiyatlara etkisi sıfıra yakındır. Herkes aynı resme bakıp farklı yorumlar çıkarabilir, o yüzden başkalarının sözleri veya planları ile zor kazanılan birikimlerinizi riske atmayınız. Yatırım işi ciddi bir altyapı, birikim ve tecrübe gerektirmekte olup piyasalardaki değerler önceden bilinemez. Finansal konularda lütfen yatırım danışmanınıza ya da yetkili temsilcinize başvurunuz.

STRATEJİLER ÜZERİNE

Sayısız yatırım stratejisini bu yazı kapsamında incelemek mümkün olmadığı gibi tek hisse üzerinden yürütülen bu çalışma, bazı stratejilerin uygulanmasını güçleştirmekte ya da imkansız kılmaktadır. Hatta bazen temel ve teknik analizin alt kolları kendi başına bir strateji olarak adlandırılarak uygulanacaktır. Bu, çalışmanın belirli bir alana odaklanması için özellikle tercih edilmiştir. Tüm bu eksikliklere rağmen kısa cümlelerle ve stratejilerin çalışma kapsamındaki yöntemi açısından fikir vereceke şekilde öne çıkan yönleri aktarmaya çalışayım.

1 – Temettü Yatırımı (Al-Tut)

İsimlendirme biraz tartışmalı olabilir belki, ama ana fikir fiyatın bilinemez olması ve uzun vadede hisse senetlerinin en yüksek getiriyi sağlayacağından yola çıkarak, dönemsel getirilerin de anaparaya eklenmesidir. Bu çalışma kapsamında da kişinin sermaye piyasasında değerlendirmeye karar verdiği finans kapitalin tamamını (burada $100.000) tahvil ve hisse senetleri arasında bir portföye dağıtarak uzun vadeli (10 yıl veya daha uzun bir süre) tutacağını varsaydığım bu yaklaşım, aslında tahvillerden dönemsel kupon ödemesi alırken hisse senetlerinden de kâr payı elde etmeyi hedeflemektedir.

Burada tek ürün, tek hisse olması biraz sıkıntı yaratsa da otomatik olarak 100.000 doların tamamı dönem başında Apple hissesine yatırılacak olup başka hiçbir işlem yapılmayacaktır. Şirket temettü ödemesi yaparsa bunlar da anaparaya eklenecektir. Temettü yatırımı üzerine düşüncelerimi iki farklı yazıda ele almıştım. Dilerseniz orada hesaplamaları da içeren daha detaylı bilgiler bulabilirsiniz.

2 – Sabit Alım

Yukardaki stratejiden farklı olarak kişinin büyük bir birikimi olmasa da yıllık gelirinden masraflar düşüldüğünde sermaye piyasasına her ay $8.917 ayırabileceği düşünülmektedir. 12 ay boyunca düzenli olarak bu tutarda Apple hissesi alımı yapılacaktır. 12 x $8.917 = $107.004 etmektedir ve bu da 1 yıllık ABD Hazine Bonosu faizi (%0,07) ile yapılmış düzeltmedir. Böylece iki numaralı strateji için başlangıç değerinin düşüklüğü telafi edilmiştir.

3 – Değer Yatırımı (Investment)

Aslında bu strateji ve temettü yatırımı stratejisi çok benzerdir. Aradaki fark ise Değer Yatırımı stratejisini izleyen kişi derhal alım yapmak zorunda değildir. Burada kişi bilgisi ve hesaplamasıyla piyasaların etkin olmayabileceği tezine dayanarak ilave getiri elde edebileceğini düşünmektedir. Dolayısıyla kişinin bulduğu değer (mesela 170 olsun), piyasa fiyatının üzerindeyse (153,50 demiştik) alım yapmak ya da belirli bir güvenlik marjı çerçevesinde (mesela 140,00 gibi) biraz daha düşük bir noktayı bekleme yönünde bir karar verilebilir. Tersi de geçerlidir ve yatırımcı bir kere alım yaptıktan ya da $100.000’ı uygun gördüğü yerlerde dağıttıktan sonra satmak niyetine sahip değildir ve aynı mantıkla açığa satış da yapmaz.

4 – Değer Yatırımı (Trade)

Burası işlerin biraz daha ilginçleşmeye başladığı yerdir. Çünkü Değer Yatırımı stratejisi aynen yukarıdaki gibidir, ancak bu kez iki fark vardır. İlk olarak stratejist fiyatı değerin çok üzerinde buluyorsa açığa satış (short) işlemi de yapabilmektedir. İkincisi de değerinin altında yapılan alımları (değer fiyatla birlikte artmadıkça) uzun vadeli taşıma niyeti yoktur. Fiyat değerden yukarı doğru çok uzaklaşırsa stratejist satış yaparak pozisyonlarını azaltabilir ve kapatabilir.

5 – Temel Analiz

Bu kısım oldukça karmaşık ve herkesin tercihine saygı duyuyorum. Kimi şirketin yönetimine, finansal raporlarına ve yatırım kararlarına bakabilirken kimi de makro verilere ve piyasa talebine bakabilir. Hatta sadece finansal oranlar üzerinden bir karşılaştırma bile Temel Analiz kapsamında düşünülebilir. O yüzden bu kısımdaki katılımcı sayısını yüksek tuttum. Ne karar gelirse onları yansıtacağım ve buradaki gelişmeler üzerine bol bol konuşabiliriz. Öğrenecek çok şey var.

6 – Teknik Analiz

Temel Analiz için söylediğim anlayış burada da geçerlidir. Kimi sadece fiyata bakarken (Price Action) kimi karmaşık algoritmalar geliştirebilir. Benzer şekilde bir destek direnç ya da Fibonacci seviyeleri, Elliot Dalgaları hepsi benim için kabuldür. Başarı sağladığı sürece bu alanda da tecrübeleri ilerde konuşuruz. Belki güzel bir seri yakalarsak ve katılımcılar da bize ilave notlar sunmak isterse keyifle okuruz ki bu temenni tüm stratejiler için geçerlidir.

7 – Kalabalıkların Tercihi

Bu stratejinin sonuçlarını merak ediyorum, çünkü bu sonuçlar anketle belirlenecek. Her ne kadar katılımcı sayısı ne kadar olur, katılanlar Apple hissesiyle ne kadar ilgilenir ya da tahminleri ne derece doğru çıkar bilmiyorum, ama adı üstünde kalabalıkların tahmini yapılacak işlemler için esas olacaktır. Katılım, bilgi ve tahmin kalitesi yükseldikçe sonuçların daha sağlıklı olacağını düşünüyorum. Tabi bu, tahmin gerçekleşmeye yansıyacak demek değildir. Kalabalıkların düşüncesini yansıtmaktır hedef.

8 – Karşıt Yatırım

Kalabalıkların Tercihi ne çıkarsa burada tam tersi izlenecektir. Çoğunluk alım yönündeyse doğal olarak Karşıt Yatırım stratejisi satım yönünde pozisyon alacaktır. Kalabalıkların tercihi %63 alım yönündeyse mesela 63.000 dolar alım yapılacaksa Karşıt Yatırım 63.000 dolarlık satış yapacaktır.

9 – Karma Strateji

Bu strateji kendi adıma test etmek istediğim önemli bir alan. Kendi portföyümden bu stratejiden oldukça memnunum, ancak tek hisseyle ne kadar başarılı olacak görmek istiyorum. Yani bu alanda kendi adıma $100.000’ı dört beş kategoriye ayırıp önemli stratejilerin her birine 20 ya da 25 bin dolar yatırarak elde edeceğim getirileri ve kayıpları incelemek istiyorum. Bu konuda tek kaldığım için belki ilerde daha açık yazabilirim gelişmeleri.

10 – Haber ve Açıklama

Anlaşılması en kolay stratejilerden birisi budur. Şirketle ilgili iyi haberler ve açıklamalar geldikçe pozisyon alınacak ya da arttırılacak, aksi durumda satış yapılacaktır. Buradaki zaman gecikmesi ise uygulamada bir miktar sorun yaratabilir, ancak katılımcının kararı ve içeriği belirleyici olacaktır.

11 – Ortalamaya Dönüş

Otomatik olarak alım satım yapılacak bir stratejidir. Piyasa fiyatı 200 günlük üstel hareketli ortalamanın (EMA: 200) üstünde kapanış yaptığında AL, altında kapanış yaptığında SAT şeklinde ayda üç işleme kadar emir girilebilecektir. Eğer çok sayıda bu tür hareket varsa iki gün üst üste ortalama üzerindeki/altındaki kapanışlar dikkate alınacaktır. Her ne kadar pasif ve otomatik kategorisine almış olsam da bu strateji için de gösterge fiyat uyumunu kontrol edip gerektiğinde insiyatif alıp yönetim faktörünü kodla birlikte yürütmeye çalışacağım. Bunla ilgili açıklamaları da ayrıca yazarım.

12 – Momentum

Yine tek kaldığım, ancak kendimce izleyeceğim katı kurallarla uygulamaya çalışacağım başka bir strateji. Ana fikir fiyatlar yükseldikçe ve talep oldukça pozisyonları korumak/arttırmak; işler terse dönüp satış geldikçe ve fiyatlar düştükçe pozisyon azaltmak ve hatta satış tarafına geçerek (short) pozisyon almaktır.

Bunun için de örneğin kısa vadeli bir hareketli oralamanın uzun vadeli bir hareketli ortalamayı kesmesi yanında Momentum, MACD, RSI ve Stochastic gibi belirli göstergeler üzerine oluşturduğum kurallar setini kullanacağım.

Şimdiden ilginiz ve katılımınız için tekrar tekrar teşekkür ederim. Umarım heyecanla başlayan bu çalışma yarım kalmaz ve bir yıllık güçlü bir veri seti oluşturarak sonuçları güzel bir rapora dönüştürebiliriz.

Herkese başarılı yatırımlar dilerim.

Ergun UNUTMAZ, 04.09.2021